[thanhdnvn]

TIN LẠ TỪ MỘT HÀNH TINH XA

Hermann Hesse
Thái Kim Lan dịch Việt

Tưởng niệm TrươngThanh Tuệ - nhà xuất bản An Tiêm
vừa từ trần ngay 16. 08. 2004

Tại một trong những tỉnh mi�n nam trên hành tinh đẹp đẽ của chúng ta vừa xảy ra một bất hạnh tàn độc. Một cuộc động đất kèm theo với giông tố bão táp và lụt lội khủng khiếp đã tàn phá ba ngôi làng cùng tất cả vư�n tược, ruộng đồng, rừng rậm và cây cối tan hoang. Một số ngư�i và súc vật tử nạn, và đi�u buồn nhất trong m�i bất hạnh là trong vùng không còn đủ số hoa cần thiết để tẩm liệm ngư�i chết và trang hoàng tươm tất nơi yên tĩnh cuối cùng của ngư�i xấu số.

Dĩ nhiên ngư�i ta đã tức thì lo toan tất cả các chuyện khác. Ngay sau gi� phút ghê sợ được loan ra, các sứ giả phân ưu đã vội vàng đi khắp vùng láng gi�ng, chuyển những l�i thăm h�i thân ái đến m�i ngư�i, khắp nơi từ các lầu chuông đã nghe văng vẳng tiếng những ngư�i diễn ca hát câu thơ não nuột rung động lòng ngư�i, câu thơ dâng lên nữ thần từ bi theo tục lệ từ xưa và ngư�i nghe không thể cầm lòng bi lụy. Ngay sau đó các chuyến tàu chở ngư�i từ tâm và phát tâm nghĩa hiệp từ các thành phố cũng như các vùng quê tấp nập đến, những l�i m�i m�c và yêu cầu thân tình đổ dồn đến những kẻ bất hạnh mất hết nhà cửa, sẵn sàng m�i h� đến tá túc với bà con, bạn bè, hay ngư�i chưa quen trong nhà. Từ m�i nẻo thức ăn và áo quần, ngựa xe, các dụng cụ, đá gỗ và nhi�u nhi�u thứ khác đ�u được đưa đến trợ giúp, và trong lúc những ngư�i già, đàn bà và trẻ con được những bàn tay cứu trợ an ủi và lịch thiệp dìu đi nơi khác, trong lúc một số ngư�i lo rửa ráy, băng bó cẩn thận những ngư�i bị thương, và tìm kiếm những ngư�i chết dưới đống gạch vụn, những ngư�i khác đã bắt tay vào việc d�n dẹp những mái nhà bị sụp đỗ, chống đỡ các bức tư�ng xiêu vẹo với sà ngang và chuẩn bị các thứ cần thiết để xây nhanh nhà mới. Mặc dù thoáng hãi hùng đến từ nỗi bất hạnh kia vẫn còn giăng mắc trong không gian, và từ những ngư�i chết còn lảng vảng nỗi đe d�a tang tóc và sự câm lặng đầy kính ngưỡng, ngư�i ta vẫn thấy được trên m�i vẻ mặt và gi�ng nói sự sẵn lòng hoan hỉ cũng như một chút long tr�ng nhẹ nhàng nào đó; bởi lẽ sự chung lòng ra sức làm việc cũng như ni�m tin phấn chấn nên làm những đi�u cần thiết như thế, đẹp đẽ và đáng biết ơn như thế chảy tràn trong m�i trái tim. Ban đầu, m�i sự còn xảy ra trong rụt rè và lặng lẽ, nhưng li�n sau đó đã nghe vẳng lên tiếng nói vui tươi, tiếng hát nhẹ nhàng đệm theo công việc c�ng đồng, và như ta có thể tưởng tượng được, trong tất cả những điệu được hát, đứng đầu là hai câu thơ ngụ ngôn cổ truy�n: „hạnh phúc thay, giúp được ngư�i trong cơn túng quẫn; như khu vư�n hạn hạn đang uống cơn mưa đầu tiên, phải chăng trái tim bạn cũng đang uống các nghĩa cử và đ�n đáp bằng những đóa hoa tri ân?“ Hay câu thơ khác: „Chung sức hàng động là nguồn suối của ni�m vui thần thánh.“

Chỉ còn một đi�u khiếm khuyết duy nhất đáng tha thán lúc bấy gi� là thiếu những bông hoa để tẩm liệm ngư�i chết. Thật ra ngư�i ta cũng đã dùng hoa và cành lá còn sót lại trong các khu vư�n bị tàn phá đem trang hoàng những ngư�i chết được tìm thấy trước tiên. Rồi sau đó ngư�i ta bắt đầu đi thu nhặt tất cả bông hoa có thể có được từ các nơi láng gi�ng. Nhưng rủi ro làm sao, đây mới là nỗi bất hạnh đặc biệt, chính 3 làng vừa bị tàn phá lại có những khu vư�n lớn nhất và đẹp nhất trồng các loài hoa theo từng mùa. Mỗi năm dân chúng thư�ng nô nức đến các làng hoa này để ngắm hoa thủy tiên và hoa mùa xuân (Krokus), không nơi đâu sánh bằng, những làng này có nhi�u hoa đến mắt nhìn không xuể, cũng như không đâu có nhi�u loại hoa được chăm sóc và nhuộm màu tuyệt diệu như thế, thế mà gi� đây tất cả đ�u bị tàn phá và hư hại. M�i ngư�i đ�u bối rối không biết làm sao thực hành giới đi�u của tục lễ dành cho ngư�i chết, từ xưa tục lệ đòi mỗi một ngư�i chết hay mỗi con thú chết phải được trang hoàng bằng bông hoa của mùa hoa một cách huy hoàng, và cái chết càng độ ngột và bi thảm chừng nào thì đám tang lại càng phải phong phú mỹ lệ hơn lên chừng ấy.

Vị trưởng lão lớn tuổi nhất của tỉnh, ngư�i trong số ngư�i cứu trợ đầu tiên, đã đánh xe đến ngay chỗ tai nạn, tới nơi lập tức ông bị vây phủ ào ạt với những câu h�i, những yêu cầu và than vãn đến nỗi ông ta khó mà giữ được sự bình tĩnh và vui tươi. Nhưng tim ông vẫn b�n bỉ giữ yên, mắt của ông vẫn nhân hậu và thân thiết, gi�ng của ông vẫn trong sáng và lịch sự, đôi môi dưới bộ râu bạc không b� quên một giây nào nụ cư�i yên lặng và thiện hảo, nụ cư�i đúng với phong cách của nhà hi�n triết và vị quân sư.

„Các bạn của tôi“, ông nói, „nỗi bất hạnh đã đến với chúng ta, nhưng tôi nghĩ, nỗi bất hạnh này là sự thử thách mà các vị thần muốn thẩm xét chúng ta. Chúng ta có thể xây dựng lại ngay tất cả những gì ở đây đã bị hủy diệt và trao lại cho ngư�i anh em của chúng ta, tôi cám ơn thần thánh cho tôi trong tuổi hạc khá cao này còn có thể chứng kiến được cảnh tất cả các bạn đã đến đây và đã b� dở m�i việc nhà, đến giúp các ngư�i anh em của chúng ta như thế này. Nhưng gi� đây chúng ta lấy đâu ra được những bông hoa, để có thể trang hoàng tất cả các ngư�i chết thật đẹp đẽ và đư�ng hoàng cho buổi lễ hóa thân của h�? Bởi vì bao lâu chúng ta còn ở đây và còn sống, chúng ta không nỡ lòng nào để xảy ra sự cố có ngư�i, dù chỉ là một ngư�i duy nhất trong những kẻ hành hương mệt m�i này được chôn cất mà không có vòng hoa phúng điếu đúng đắn. Có lẽ đây cũng là ý kiến của các bạn.“

„Vâng“, m�i ngư�i đ�u kêu lên. „đó cũng là ý kiến của chúng tôi“
Vị trưởng lão nói với gi�ng của ngư�i từ phụ: „Thưa các bạn, bây gi� tôi muốn nói chúng ta phải làm gì. Chúng ta phải đem tất cả những ngư�i đã tàn sức n� mà hôm nay chúng ta không có thể chôn h� được lên tận trên đ�n th� mùa hạ trong dãy núi, ở đó tuyết chưa tan. Như thế thi thể h� được an toàn và sẽ không bị biến đổi cho đến khi chúng ta tìm được những bông hoa cúng h�. Nhưng bởi vì hiện nay chỉ có MỘT NGƯỜI trong mùa này có thể giúp chúng ta có được nhi�u bông hoa. Ngư�i đó là nhà vua chứ không ai khác. Bởi thế chúng ta phải gửi một ngư�i trong chúng ta đến nhà vua xin vua giúp sức.“
Và m�i ngư�i đ�u gật đầu biểu đồng tình: „phải! phải! đến xin vua!“.
Vị trưởng lão tiếp l�i: „Như thế đấy!“ và mỗi ngư�i đ�u vui sướng nhìn thấy nụ cư�i đẹp đẽ của ông lấp lánh dưới chòm râu. „nhưng chúng ta nên gửi ngư�i nào đến nhà vua đây? Ngư�i ấy phải trẻ trung và cư�ng tráng, bởi vì đư�ng đến đó xa xôi, và chúng ta phải dành cho anh ta con ngựa tốt nhất của chúng ta. Nhưng anh ta cũng phải đẹp trai, có lòng tốt và ánh mắt sáng ng�i làm cho trái tim của nhà vua không cưỡng lại nổi. Anh ta không cần tốn nhi�u l�i, nhưng đôi mắt phải có thể nói thay l�i. Thật tình có lẽ tốt nhất là gửi một đứa bé đến, đứa bé đẹp nhất của vùng chúng ta, nhưng làm thế nào một đứa trẻ có thể đi một chuyến du hành xa đến thế được. Các bạn phải giúp tôi, các bạn ạ, và nếu có ngư�i nào đó muốn lãnh sứ mạng này, hay nếu có ai quen hoặc biết ngư�i nào, tôi yêu cầu hãy cho biết đi�u ấy.“
Vị trưởng lão ngưng l�i, nhìn quanh mình với đôi mắt tinh anh của ông, nhưng chẳng có ai tiến lên và cũng không có tiếng ngư�i báo hiệu.
Khi ông ta nhắc lại câu h�i thêm lần nữa và đến lần thứ ba, lúc ấy có một chàng trai chen ra kh�i đám đông tiến đến gần ông, một chàng trai 16 tuổi nhưng dáng dấp còn vẻ một chú trai nh�. Chàng ta đưa mắt nhìn xuống đất, mặt đ� bừng khi cất tiếng chào ngư�i trưởng lão.
Vị trưởng lão nhìn anh ta chăm chú và trong nháy mắt, ông nhận ra ngay đây là ngư�i sứ giả đích thực. Nhưng ông ta mĩm cư�i và nói: „hay quá, con muốn làm vị sứ giả cho chúng ta. Nhưng cớ sao trong số nhi�u ngư�i như thế này mà con lại là ngư�i đứng ra nhận lãnh chuyện này vậy?.“
Lúc ấy chàng trai ngước mắt nhìn ngư�i trưởng thượng và nói: „Nếu không có ngư�i nào khác muốn đi, xin ngài hãy cho tôi đi.“
Trong đám đông có ngư�i kêu lên: „Trưởng lão! Ngài hãy gửi chàng ta đi, chúng tôi biết chàng ta. Chàng ta xuất thân từ làng này và trận động đất đã tàn phá vư�n hoa của y, ngôi vư�n hoa đẹp nhất trong vùng chúng tôi đấy.“
Vị trưởng lão thân ái nhìn sâu vào mắt chàng trai h�i: „Con buồn tiếc những bông hoa lắm phải không?“
Chàng tuổi trẻ trả l�i với gi�ng rất nh� nhẹ: „con rất buồn, nhưng không phải vì thế mà con đến đây tình nguyện xin đi. Con đã có một ngư�i bạn thân và cũng có một con ngựa yêu trẻ đẹp, cả hai đ�u chết trong trận động đất và thi thể còn nằm trong sảnh của chúng ta, cho nên phải tìm cho đủ số hoa để h� được chôn cất.“
Vị trưởng lão đặt hai tay lên đầu chàng trai ban phước lành, ngay sau đó ngư�i ta ch�n con ngựa tốt nhất cho chàng, chớp mắt chàng nhảy lên lưng ngựa, vỗ vào cổ ngựa và gật đầu tạm biệt m�i ngư�i, rồi chàng phi nước đại ra kh�i làng, băng qua những cánh đồng ướt sủng và hoang tàn rồi biến dạng.
Chàng trai mãi miết phóng ngựa suốt cả ngày. �ể đến kinh đô và vào gặp nhà vua nhanh hơn, chàng ch�n con đư�ng băng qua rặng núi, chạy mãi đến chi�u, khi tr�i bắt đầu tối đen, chàng cầm cương dẫn ngựa lần theo một con đư�ng dốc qua cánh rừng và hốc đá.
Một con chim kếch sù màu đen tuy�n, trong đ�i chàng chưa bao gi� thấy một loài chim như thế, bay trước chàng và chàng đi theo chim cho đến khi con chim bay đến đậu trên mái của một ngôi đ�n nh� b� ngõ. Chàng trẻ tuổi thả ngựa trong vùng c� rừng và đi giữa hai hàng cột gỗ vào trong bệ th� đơn sơ. Trên bệ th� bằng đá chàng chỉ thấy dựng một tảng đá kỳ lạ chưa bao gi� thấy ở quanh vùng, trên tảng đá có khắc một biểu tượng dị kỳ của một vị thần mà ngư�i sứ giả trẻ chưa h� biết: một trái tim và một con dã điểu đang rỉa trái tim.
Chàng cung kính đảnh lễ vị thần và đặt trên bệ th� lễ cúng của chàng: một đóa hoa hình chuông màu xanh mà chàng đã hái ở chân núi và dấu trong áo của mình. Sau đó chàng đến nằm trong một góc đ�n, bởi vì chàng đã mệt nhoài và cần phải ngủ.
Nhưng chàng không tìm được giấc ngủ m�i khi mỗi chi�u thư�ng đến ngay bên đệm ngủ của chàng. �óa hoa chuông trên tảng đá hay chính tảng đá đen hay cái gì đó khác ngào ngạt t�a ra một hương thơm lạ lùng, sâu và xoáy đau, trong sảnh đư�ng tối om cái biểu tượng kỳ dị của vị thần lóng lánh một cách ma quái, và trên mái đ�n con chim đứng lù lù, thỉnh thoảng đập sàn sạt đôi cánh khổng lồ của nó như bão táp rung chuyển rào rào cây cối chung quanh.
Thế nên đến nửa đêm chàng trai nhổm dậy, đi ra kh�i đ�n và ngước nhìn lên con chim. Con chim đập đôi cánh và nhìn ngư�i trai trẻ.
„Tại sao chú mày không ngủ hở?“ con chim h�i.
Chàng trai trả l�i: „tôi không biết“, „Có lẽ tại vì tôi đang buồn khổ.“
„Chú mày buồn khổ nỗi gì?“
„Bạn của tôi và con ngựa yêu của tôi bị tử nạn.“
“Chết lại xấu thế cơ à?“ con chim h�i lại có vẻ chế diễu
„ồ không, chim lớn ạ, chết không phải là xấu, chết chỉ là một cuộc tạm biệt, nhưng tôi không buồn vì đi�u ấy.Duy chỉ tệ hại là vì chúng tôi không thể chôn cất bạn của tôi và con ngựa đẹp của tôi được vì chúng tôi không còn hoa nữa.“
„Còn có những đi�u tệ hại hơn đi�u ấy nữa“. Con chim nói và bực tức đập đôi cánh sào sạt.
„không chim ạ, chắc chắn không có đi�u gì tệ hơn đi�u đó đâu. Kẻ nào được chôn cất mà không có hoa dâng cúng, kẻ đó sẽ bị ngăn chận không được tái sinh theo ước muốn của lòng mình. Còn kẻ nào chôn cất ngư�i chết của mình mà không làm lễ hoa cho ngư�i chết, kẻ đó sẽ thấy bóng dáng của ngư�i chết trong giấc mộng. Chim có thấy không, chính tôi không ngủ được nữa, bởi vì những ngư�i chết của tôi đang còn nằm kia không có hoa.“
Con chim ngáy lên kh�t khẹt với cái m� cong của nó.
„này này chú nh� ơi, nếu chú không có kinh nghiệm gì khác hơn đi�u ấy thì thật chú chưa biết gì v� đau khổ cả. Chú chưa bao gi� nghe nói v� những xấu xa thậm tệ trên đ�i sao? V� hận thù, v� giết ngư�i, v� ghen tương?“

Khi nghe những l�i này thốt ra từ con chim, chàng trai đã tưởng mình đang nằm mơ. Nhưng rồi chàng sực nhớ và nói một cách khiêm tốn: „�úng thế, này chim ơi, tôi nhớ ra rồi; trong các lịch sử cổ và trong các chuyện thần tiên có viết v� đi�u ấy. Nhưng đi�u ấy thật ra nằm ngoài sự thật, hay có lẽ thuộc v� th�i xa xưa trên trái đất, khi chưa có hoa trên trần thế và không có các vị thần thiện hảo. Ai mà còn nghĩ đến chuyện ấy nhỉ!“
Con chim cư�i khẻ với gi�ng sắc cạnh. Rồi nó vươn mình cao lên hẳn và nói với chàng trai:
„Và bây gi�i chú mày muốn đi đến nhà vua và ta phải chỉ đư�ng đến đó cho chú mày phải không?“
Chàng trai kêu lên mừng rỡ:
„Ồ, chim đã biết đi�u ấy rồi sao, vâng, nếu chim muốn, thì tôi yêu cầu chim dẫn đư�ng cho tôi đi.“
Không một tiếng động con chim bay sà xuống đứng trên mặt đất, giang rộng đôi cánh của nó nhẹ ru và ra lệnh chàng trai hãy để con ngựa lại đó và cùng nó đi đến nhà vua.
Chàng sứ giả của nhà vua bèn ngồi lên lưng chim và cỡi chim bay đi.
„hãy nhắm mắt lại!“ con chim ra lệnh và chàng trai tuân l�i. H� bay qua bóng đêm của bầu tr�i, êm ru và m�m mại như đư�ng bay vịt tr�i, chỉ có gió lạnh phần phật thổi qua tai của chàng sứ giả. Và h� bay, bay mãi suốt cả đêm trư�ng.
Vào buổi sớm mai, nghe gió bên tai lặng l�, chim và ngư�i dừng lại và con chim kêu lên: „hãy mở mắt ra!“ Chàng trai trẻ mở choàng mắt. Lúc ấy chàng thấy mình đang đứng nơi ven b� một khu rừng và dưới chân chàng, trong tia sáng ban mai đầu tiên, một đồng bằng đang lấp lánh đàng xa, ánh sáng chói lóa cả mắt chàng.
„Ở đây trong khu rừng này chú mày sẽ tìm thấy lại ta“ con chim kêu lên. Nó vụt phóng mình lên cao như một mũi tên và chẳng bao lâu mất hút trong khoảng cao xanh.



Chàng trai càng lúc càng cảm thấy lạ lùng kỳ dị khi r�i khu rừng đi lần vào trong đồng bằng thênh thang. Quanh chàng tất cả đ�u đổi thay và biến đổi đến nỗi chàng không biết mình đang tĩnh hay đang mơ. Những cánh đồng c� và cây cối trông giống như ở quê nhà và mặt tr�i chiếu sáng, và gió đùa trong đám c� đang nở hoa, nhưng chẳng thấy cả ngư�i lẫn vật đâu cả mà cũng n� thấy nhà cửa vư�n tược, ở đây có vẻ như vừa có một cuộc động đất xảy ra tợ nhu ở quê nhà của chàng trai trẻ; bởi vì những đống gạch vụn của các dinh thự, những cành cây gãy và những cây bị đánh ngã, những hàng rào bị tàn phá và những dụng cụ nhà ngh� bị mất nằm vương vãi đó đây trên mặt đất, và thình lình chàng thấy đàng kia, ngay chính giữa cánh đồng, một ngư�i chết, không được tẩm liệm và thây đang ở trong th�i kỳ thối rữa. Trước cảnh tượng ấy chàng trai cảm thấy kinh hoàng mãnh liệt và một thoáng kinh tởm trào trong cổ h�ng, bởi vì chưa bao gi� chàng đã chứng kiến cảnh tượng như thế. Mặt của ngư�i chết đã không được đắp lấy một mảnh khăn nào, hình như đã bị lũ chim và sự thối rữa tàn phá. Chàng trai vừa ngoảnh mặt không dám nhìn vừa mang những lá xanh và một vài bông hoa đến phủ lên mặt của ngư�i chết.
Một mùi hôi ghê tởm khôn tả làm cho tim thắc lại lan t�a nồng nặc và dai dẳng trên khắp đồng bằng. Trong c� lại thấy một thây chết bị đám quạ vây quanh và một con ngựa không đầu, xương cốt của ngư�i hay vật, và m�i thứ đ�u bị b� rơi nằm đó phơi dưới mặt tr�i, không ai nghĩ đến buổi lễ hoa hay tẫm liệm.
Chàng trai thảng thốt nghĩ, e một tai h�a không thể lư�ng được đã giết chết tất cả mỗi sinh vật và mỗi ngư�i và thây chết nhi�u đến nỗi chàng ta phải ngưng không đi bẻ hoa cho h� và phủ mặt nữa. Run sợ chàng tiếp tục đi với đôi mắt nửa nhắm. Từ m�i phía toát lên mùi thây rửa và mùi máu và từ hàng nghìn chỗ gạch đá đỗ nát và nhà quàng xác ngư�i, cảnh khốn cùng và khổ đau như một ng�n sóng càng lúc càng ồ ạt tràn ngập khắp nơi. Ngư�i sứ giả tưởng như mình đang bị lưu giữ trong một giấc mơ dữ và cảm nhận trong đó l�i khuyến cáo của các thiên thần, bởi vì những ngư�i chết của chàng còn chưa có cuộc lễ hoa và chưa được chôn cất. Lúc ấy chàng sực nhớ dến đi�u mà con chim tối hôm nay đã nói trên mái đ�n th�, và chàng tưởng như nghe lại gi�ng nói sắc sảo của con chim vang lên: „Có nhi�u thứ còn tệ hại xấu xa hơn nữa.“
Bấy gi� chàng nhận ra được rằng con chim đã mang chàng đến một hành tinh khác, rằng tất cả những gì mà mắt chàng thấy đ�u là sự thật và chân lý cả. Chàng nhớ lại cảm giác của mình th�i còn là một chú trai nh� những lần nghe kể những chuyện cổ tích quái đản của th�i nguyên thủy. Chính cái cảm giác ấy gi� đây chàng đang cảm nhận lại: một thứ kinh hãi rợn tóc gáy và đằng sau nỗi kinh hãi ấy là một thứ an ủi thầm lặng mừng rỡ trong tim, bởi vì tất cả những đi�u đó may sao đã trôi qua vô cùng lâu và xa lắc xa lơ. Hôm nay ở đây tất cả đ�u như một chuyện cổ tích quái đản, cái thế giới hoàn toàn lạ lùng đầy kinh hoàng, thây chết và đại bàng rỉa thây ma này hình như nô lệ cho những qui luật khó hiểu, chẳng có nghĩa mà cũng không có nhân, những qui luật điên cuồng, theo đó đi�u ác, đi�u điên dại, đi�u xấu xí xảy ra thay cho đi�u thiện mỹ.
Trong lúc ấy chàng chợt thấy có một ngư�i còn sống đang đi trên cánh đồng, một ngư�i nông dân hay một kẻ làm thuê, chàng bèn chạy lại và g�i kẻ kia. Nhưng khi chàng lại gần nhìn rõ ngư�i ấy, chàng giật mình kinh hãi, tim chàng tràn ngập lòng thương hại, bởi vì ngư�i nông dân ấy trông xấu xí đến hãi kinh, hầu như hắn ta không còn là con ngư�i đứng dưói mặt tr�i nữa. Hắn trông giống như một kẻ đã có thói quen chỉ nghĩ đến riêng mình, một ngư�i đã có tập quán cho rằng m�i nơi chỉ có đi�u giả dối, đi�u xấu xí và xấu xa xảy ra, như một ngư�i luôn luôn chỉ sống trong những giấc mơ đầy sợ hãi. Trong mắt và trên toàn gương mặt cũng như cả con ngư�i của kẻ ấy chẳng có chút gì vui tươi hay thiện hảo, chẳng có chút gì của sự tri ân và tin cẩn, mỗi đức hạnh đơn giản nhất và hiển nhiên nhất đ�u khiếm diện nơi con ngư�i bất hạnh ấy.
Nhưng chàng trai thu hết m�i can đảm, chàng ta đến gần ngư�i n� với dáng điệu thân thiện, như kẻ đồng bệnh tư�ng lân chàng chào ngư�i ấy một cách thân hữu và mĩm cư�i bắt chuyện với anh ta. Kẻ xấu xí đứng trơ như phỗng, nhìn ngơ ngác ngạc nhiên với đôi mắt mở lớn đục ngầu. Gi�ng nói của hắn thô kệch và không có âm nhạc như tiếng rống của sinh vật hạ cấp; tuy nhiên hắn không thể cưỡng lại vẻ vui tươi và tin cậy khiêm tốn trong ánh mắt của chàng trai. Và khi hắn ta nhìn sửng chàng trai một lúc, bỗng nhiên trên gương mặt thô tháp và nhăn nheo nở ra một nụ cư�i hay một nét miệng nhoẻn ra – khá xấu xí, nhưng lại hi�n hòa và ngạc nhiên, như nụ cư�i nh� bé đầu tiên của một linh hồn tái sinh vừa trở v� từ vùng sâu nhất của trái đất.
„Chú muốn h�i tôi đi�u gì?“ ngư�i ấy h�i chàng trai trẻ.
Theo tục lệ của quê hương mình chàng trai đáp: „Bạn ơi, tôi cám ơn bạn và tôi xin bạn cho tôi biết tôi có thể làm gì cho bạn được?“
Khi ngư�i nông dân lặng yên, vẻ ngỡ ngàng rồi cư�i bối rối, chàng sứ giả h�i tiếp: „Bạn ơi, bạn hãy nói cho tôi hay đi�u gì đã xảy ra ở đây mà khủng khiếp và kinh hoàng thế kia“, vừa nói chàng vừa chỉ quanh mình.
Ngư�i nông dân khó nh�c muốn hiểu chàng trai nói gì và khi chàng ta nhắc lại câu h�i, hắn bèn nói: „Chú chưa bao gi� thấy đi�u ấy sao? �ó là chiến tranh. �ó là bãi chiến trư�ng.“ Hắn đưa tay chỉ một đống gạch vụn đen ngòm và kêu lên: „Nơi đó là nhà của tôi“, và khi chàng trai lạ nhìn vào đôi mắt vẩn đục của hắn với sự thông cảm nồng nhiệt, hắn hạ thấp mắt và nhìn xuống đất.
Chà ng trai h�i tiếp: „các ngư�i không có vua hay sao?“, khi ngư�i nông dân nói có, chàng ta lại h�i: „Ông ta ở đâu vậy?“. Ngư�i n� đưa tay chỉ v� phía bên kia, ở đàng xa tít thấy m� m� một căn cứ doanh trại nh�. Lúc ấy chàng sứ giả bèn đưa tay để lên trán ngư�i kia chào tạm biệt rồi đi tiếp v� hướng ấy. Còn ngư�i n� thì đưa hai tay lên r� trán mình, lắc lắc cái đầu nặng n� của y một cách lo lắng và đứng đó trố mắt dõi theo chàng trai lạ.
Chàng trai mãi miết đi và đi, băng qua tro tàn và khủng khiếp, cho đến khi tiến gần sát doanh trại. Khắp doanh trại có nhi�u đàn ông vũ trang đứng canh gác và đi đi lại lại, không ai để ý nhìn chàng trai, chàng chen giữa những ngư�i đàn ông, đi qua các l�u trại cho đến khi tìm thấy một căn l�u to nhất và đẹp nhất, đó là căn l�u của ông vua. Chàng ta bèn bước vào.
Trong l�u ông vua đang ngồi trên một đệm ngủ tạm thấp đơn sơ, tấm áo choàng nằm bên cạnh, sau lưng ông một tên hầu ngồi chồm hổm trong bóng tối m� m�, hắn đã ngủ khèo lúc nào. Ông vua ngồi cúi ngư�i đắm mình trong suy tư. Mặt của ông đẹp và buồn, một mớ tóc bạc phất phơ trên vầng trán nhuốm màu nâu sạm, thanh gươm nằm trước mặt trên n�n đất.
Chàng trai trẻ lặng lẽ cung kính cúi mình chào hệt như khi chàng chào vị vua của nước chàng. Với hai cánh tay tréo nhau để trên ngực chàng đứng yên ch� đợi cho đến khi vị vua nhìn thấy chàng.
„Ngươi là ai?“, vị vua nghiêm nghị h�i và nhíu đôi lông mày lại với nhau, nhưng tia nhìn của ông dừng lại nơi nét mặt trinh nguyên và tươi sáng của ngư�i mới đến, và chàng trai nhìn ông với vẽ tín cẩn và thân ái chân thành đến nỗi gi�ng của vị vua bỗng trở nên m�m dịu.
„Ta đã gặp nhà ngươi một lần rồi“ vị vua vừa nói vừa ngẫm nghĩ, „hay là nhà ngươi trông giống một ngư�i nào đó mà ta đã gặp trong th�i thơ ấu của ta“
Ngư�i sứ giả nói: „Thưa hạ thần là một kẻ xa lạ“
„Thế thì đó là một giấc mơ rồi“, ông vua nói gi�ng nh� nhẹ mơ hồ, „nhà ngươi nhắc ta nhớ đến mẫu thân của ta. Này hãy nói cho ta nghe. Hãy kể cho ta nghe.“
Ngư�i thiếu niên bắt đầu: „Một con chim đã đưa con đến đây. Trong xứ con vừa có một trận động đất, lúc ấy chúng con muốn chôn cất các ngư�i chết, nhưng chúng con không có hoa.“
„Không có hoa hả?“ vị vua bảo.
„Thưa không, không còn một đóa hoa nào nữa. Và có phải thế không, thưa ngài, thật là tệ hại nếu khi ngư�i ta phải tẩm liệm một ngư�i chết và không thể dâng cúng cho ngư�i ấy một lễ rước hoa; bởi vì ngư�i ấy nên được bước vào cuộc hóa thân của mình trong lộng lẫy và hân hoan.“
�ột nhiên chàng trai sực nhớ, ngoài kia còn biết bao ngư�i chết chưa được tẩm liệm nằm la liệt trên cánh đồng khủng phiếp, chàng dừng lại, và ông vua nhìn chàng, gật đầu và thở dài khó nh�c.
„ Con định đi đến nhà vua của chúng con để xin ngài thật nhi�u hoa“, ngư�i sứ giả nói tiếp, „nhưng khi con ở trong cái đ�n trên núi thì có một con chim bay đến và bảo rằng nó muốn mang con đến nhà vua và nó đã đưa con qua nhi�u tầng khí quyển đến ngài. Ồ, thưa nhà vua thân mến, đó là một cái đ�n th� vị thần vô danh, trên mái đ�n có con chim đậu và vị thần ấy đã để một biểu tượng kỳ lạ vô song trên tảng đá th�: một trái tim và một con dã điểu đang rỉa trái tim. Trong đêm ấy con đã trò chuyện với con chim khổng lồ kia, và mãi đến bây gi� con mới hiểu được những l�i của nó, bởi vì nó nói rằng, trên thế gian còn có những khổ đau và tàn ác nhi�u hơn con biết. Và bây gi� con ở đây, băng qua cánh đồng lớn đến đây và đã thấy trong gi� phút này vô số khổ đau và bất hạnh, ôi, nhi�u nhi�u hơn cả những đi�u khủng khiếp nằm trong các chuyện cổ tích. Thế rồi con đến trình ngài, ô, thưa hoàng thư�ng, con xin h�i ngài con có thể phục vụ được gì cho ngài không?.“
Vị vua, nãy gi� chăm chú ngồi nghe, cố mĩm một nụ cư�i, nhưng gương mặt đẹp đẽ của ông quá nghiêm trang và quá buồn bã đắng cay đến nỗi ông không còn mĩm cư�i được nữa.
„Cám ơn con“, ông bảo, „con không phục vụ cho ta được một tí gì cả. Con làm cho ta nhớ đến mẹ của ta, ta cám ơn con đi�u ấy.“
Chàng trai buồn rầu vì ông vua không thể mĩm cư�i được nữa. Chàng nói với vị vua:
„Ngài buồn bã quá. Có phải do lỗi của chiến tranh không?“
Vị vua bảo: „Phải“
Chàng trai không thể nhịn được đành t� ra vô phép đối với con ngư�i đầy nỗi âu lo nhưng - như chàng cảm nhận -, rất cao qúi trước mặt mình và đặt một câu h�i đư�ng đột:
„Nhưng xin ngài hãy nói cho con biết, và con yêu cầu ngài giải thích tại sao các ngư�i lại gây chiến tranh trên hành tinh của các ngư�i? Ai là ngư�i có lỗi? ngài có một lỗi nào trong đó không?“
Vị vua nhìn sững ngư�i sứ giả, ông ta có vẻ không bằng lòng với sự đư�ng đột hỗn xượt của câu chất vấn. Tuy nhiên ông tự thấy yếu đuối, không thể phản chiếu thật lâu cái nhìn đen tối của ông trong cái nhìn sáng rỡ và vô tư của chàng trai.
Vị vua bảo:
„Nhà ngươi còn là một đứa trẻ, và những chuyện kia là những đi�u mà nhà ngư�i không thể hiểu được. Chiến tranh không là lỗi của ai cả, nó tự đến như bão táp và sấm chớp, và tất cả chúng ta, những ngư�i phải chiến đấu chiến tranh, không phải là kẻ gây nên nó, mà là nạn nhân của nó.“
„Như thế thì các ngư�i chết rất dễ dàng ph�ng?“ Chàng trai h�i, „ở xứ chúng tôi, ngư�i ta cũng không sợ cái chết lắm đâu, và phần đông đi một cách tự nguyện và nhi�u ngư�i đi một cách vui vẻ vào sự hóa thân đổi kiếp: nhưng không bao gi� có thể có một ngư�i nào dám cả gan giết một ngư�i khác. Trên hành tinh của quí ngài xem ra khác hẳn.“
Vị vua lắc đầu.
„Bên chúng ta không phải hiếm chuyện giết ngư�i“, ông bảo, „nhưng chúng ta xem giết ngư�i là tội ác trầm tr�ng. Chỉ duy trong chiến tranh thì được phép giết ngư�i, bởi vì trong chiến tranh không ai giết ngư�i vì thù ghét hay ganh tương theo quy�n lợi riêng cho mình cả, mà tất cả làm đi�u đó vì c�ng đồng đòi h�i h� phải giết ngư�i. Nhưng sẽ là một sai lầm, nếu nhà ngươi tưởng h� chết dễ dàng. Nếu nhà ngươi nhìn kỹ những gương mặt các ngư�i chết của chúng ta, nhà ngư�i có thể thấy đi�u đó. H� chết khó nh�c, h� chết khó khăn và miễn cưỡng.“

Chàng trai trẻ lắng nghe những l�i ấy, ngạc nhiên v� nỗi buồn bã và khó khăn của cuộc sống mà những ngư�i trên hành tinh này đang sống. Chàng còn muốn đặt thêm nhi�u câu h�i nữa, nhưng lại tiên cảm rõ rệt là sẽ không bao gi� hiểu được hết m�i dính líu chằng chịt giữa những đi�u đen tối và dễ sợ ấy, vâng, chàng cũng cảm thấy trong tâm không có đủ ý chí để hiểu chúng. Hoặc là những sinh linh đáng ta thán này thuộc v� một tầng trật tự thấp kém, không có những vị thần sáng suốt và bị các ma quỉ đi�u khiển hay là trên hành tinh này có một rủi ro riêng, một lỗi lầm và sai lầm đang chế ngự. Chàng thấy ngượng ngùng và tàn nhẫn, nếu tiếp tục chất vấn, bắt buộc ông vua phải trả l�i và thú nhận, mà mỗi câu trả l�i hay mỗi thú nhận chỉ có thể là đắng cay và hạ nhục mà thôi. Những con ngư�i này đã sống u minh trong sự sợ hãi cái chết, nhưng lại đi đến đánh chết nhau hàng loạt như thế, trên mặt những con ngư�i này để lộ rõ tính thô thiển không xứng đáng như nét mặt của ngư�i nông dân, hay hằn lên của nỗi tang tóc buồn bã sâu xa và khủng khiếp như nét mặt của ông vua. H� vừa làm cho chàng thấy thương hại nhưng h� cũng là những thực thể lạ lùng, hầu như buồn cư�i, buồn cư�i và điên khùng một cách vừa gây cảm động vừa gây hổ thẹn.
Nhưng có một câu h�i chàng không thể b� qua. Nếu những sinh linh khốn khổ này là những kẻ bị b� lại, những đứa con đến trể của một hành tinh chậm trể, vô hoà bình, nếu cuộc sống của những con ngư�i này diễn ra như một chứng bệnh động kinh và chấm dứt bằng những cú đấm chết ngư�i tuyệt v�ng, nếu h� b� những ngư�i chết phơi thây trên bãi chiến, vâng có lẽ nếu h� ăn luôn ngư�i chết - bởi vì trong các chuyện cổ tích quái đản của th�i xưa cũng có nói v� đi�u ấy – nhưng dù sao đi nữa h� cũng phải có một linh cảm v� tương lai, một giấc mơ v� các vị thần, một đi�u gì đó như hạt mầm của linh hồn nằm sẵn trong con ngưòi của h� chứ. Nếu không thì cả thế gian hoàn toàn không đẹp đẽ này chỉ là một sự sai lầm và chẳng có ý nghĩa gì cả.
„Thưa nhà vua, xin ngài thứ lỗi“, chàng nói với gi�ng vuốt ve, „hãy thứ lỗi cho tôi, nếu tôi còn đặt một câu h�i nữa trước khi tôi lại r�i kh�i mảnh đất kỳ lạ này“

„Hãy h�i đi“, vị vua m�i m�c, ông cảm thấy hay hay lạ lạ với chàng trai không quen này; bởi vì trong nhi�u đi�u hắn có vẻ là một bộ óc tinh tế, chín chắn và thông hiểu sâu xa, nhưng trong những đi�u khác hắn lại giống như một đứa trẻ mà ngư�i ta phải nâng niu và không nên xem hẳn nghiêm trang.

„Thưa vị vua xa lạ“, đây là l�i của ngư�i sứ giả, „ ngài đã làm cho con buồn bã. Ngài hãy xem, từ một xứ khác con đến đây. Thế thì con chim khổng lồ trên mái đ�n đã có lý mất thôi; nơi xứ của ngài có vô số nỗi khốn cùng đến nỗi con chưa bao gi� có thể nghĩ hết được. Cuộc sống các ngài tựa như một giấc mộng v� lo âu sợ hãi, và con không biết các ngài được các vị thần hay ma quỉ trị vì. Thưa nhà vua, ngài hãy xem, ở xứ con có một truyện thần thoại, và trước kia con đã cho đó là chuyện hão huy�n và khói mây, chuyện kể rằng xưa kia ở xứ chúng tôi những đi�u như thế đ�u phổ biến, những đi�u như chiến tranh, giết ngư�i và tuyệt v�ng. Nhưng từ lâu tất cả những chữ ghê rợn này chúng tôi không còn biết đến nữa, chúng tôi chỉ đ�c được trong các sách cổ tích xưa và thấy chúng khủng khiếp nhưng cũng khá buồn cư�i. Hôm nay con đã h�c và thấy rõ tất cả những đi�u này là sự thực, là thực tế, con nhìn thấy được ngài và những ngư�i của ngài làm đi�u ấy là đau khổ. Nhưng xin ngài hãy nói cho con hay: các ngài có cảm thấy trong tâm hồn một linh cảm nào cho rằng các ngài không làm đi�u đúng không? Các ngài không có một hoài v�ng v� những vị thần trong sáng và vui tươi, v� những kẻ lãnh đạo và đi�u khiển hiểu biết và vui vẻ hay sao? Phải chăng trong giấc ngủ, các ngài không bao gi� nằm mơ v� một cuộc sống khác hơn và đẹp đẽ hơn, ở đó không có ai muốn đi�u mà m�i ngư�i không muốn, ở đó lý trí và trật tự chế ngự, ở đó con ngư�i gặp gỡ nhau với không gì khác hơn là ni�m vui sướng và như�ng nhịn nhau? Các ngư�i không bao gi� có được ý nghĩ rằng thế giới nên là một khối toàn thể ? Và kính tr�ng cái toàn thể bằng linh cảm cũng như phục vụ cái toàn thể bằng tình yêu sẽ đem hạnh phúc và an lành hay sao? Các ngài không biết gì v� đi�u mà xứ chúng tôi g�i là âm nhạc và th� phụng thần linh và hạnh phúc ân huệ hay sao?
Trong lúc nghe những l�i này vị vua gục dầu xuống. Khi ông ngẩng đầu lên, gương mặt của ông đã biến đổi, như được vi�n sáng bằng một ánh m� của nụ cư�i, mặc dù đôi mắt ông đẫm đầy nước mắt.
vị vua bảo:
„Chú bé đẹp đẽ kia, ta không biết thật sự ngươi là một đứa bé hay một nhà hi�n triết hay có lẽ là một thần linh. Nhưng ta có thể trả l�i cho ngươi rằng chúng ta đ�u biết tất cả các đi�u mà nhà ngươi vừa nói và mang chúng trong linh hồn. Chúng ta linh cảm được hạnh phúc, tự do, thần thánh. Chúng ta cũng có truy�n thuyết của một nhà hi�n triết th�i ti�n sử, ngư�i đã nhận ra được tính nhất thể của thế giới như một tương quan hòa hợp giữa các khoảng đất tr�i. Thế đã đủ cho nhà ngươi chưa? Hãy xem, có thể nhà ngư�i là một kẻ phúc ân đến từ thế giới bên kia, hay nhà ngươi có lẽ chính là thượng đế đi nữa, thì trong tim của ngươi không có một hạnh phúc nào, một thế lực nào, một ý chí nào, mà linh cảm và phản ảnh hay bóng dáng của nó lại không sống trong tim của chúng ta.“
Rồi đột nhiên ông ta đứng hẳn lên, và chàng trai hoàn toàn bất ng�, bởi vì trong khoảnh khắc gương mặt ông vua, như vừa lặn ngụp trong một nụ cư�i, hiện ra sáng rỡ và trinh bạch như tia nắng bai mai.
Ông hướng v� chàng trai dõng dạc:
„Thôi đi đi, hãy đi và để cho chúng ta chiến đấu và giết nhau! Ngươi đã làm ta m�m lòng. Ngươi đã nhắc ta nhớ đến thân mẫu của ta. �ủ, đủ rồi, chú bé yêu quí và xinh đẹp kia. Hãy đi đi và trốn cho mau trước khi trận đánh mới bắt đầu! Ta sẽ nhớ đến ngươi, khi máu chảy và thành phố bốc lửa và ta sẽ nhớ rằng thế giới là một toàn thể, mà sự điên cuồng, thịnh nộ và dã man của chúng ta không phân rẽ được chúng ta ra kh�i cái toàn thể ấy. Chào vĩnh biệt, và hãy chào hành tinh của nhà ngươi hộ ta, và thần linh n� mà biểu tượng là trái tim có con dã điểu đang rỉa trái tim! Ta biết trái tim ấy và con chim kia rõ lắm. Và này ngư�i bạn tuấn tú từ phương xa kia, hãy ghi nhớ: nếu khi nào ngươi nghĩ đến ngư�i bạn của ngươi, đến ông vua khốn khổ đang ở trong trận chiến, nhà ngươi không nên nhớ đến cái ngư�i đã ngồi trên đệm và đắm mình trong buồn bã tang thương, mà hãy nhớ đến kẻ đã mĩm cư�i với nước mắt lưng tròng và máu trên đôi tay.“

Nói xong, không đánh thức ngư�i hầu dậy, ông vua tự tay vén tấm màn cửa l�u và để cho ngư�i trai lạ bước ra kh�i l�u. Trong tâm trạng mới, chàng trai băng qua đồng bằng theo hướng cũ trở v� và thấy trong ánh nắng chi�u nơi chân tr�i một thành phố lớn đứng trong lửa đ�, chàng leo qua ngư�i chết và tử thi tan rã của ngựa, đi mãi miết cho đến khi tr�i tối hẳn, chàng đến được bìa rừng núi cũ.
Ở đó con chim lớn vừa hạ cánh từ trên mây xuống, nó mang chàng trai lên trên đôi cánh và h� bay trở v� suốt cả đêm, êm ru không tiếng và m�m như lối bay của vịt tr�i.

Khi chàng trai choàng thức dậy từ một giấc ngủ bất an, chàng thấy mình đang nằm trong ngôi đ�n nh� trong núi, trước đ�n con ngựa của chàng đang đứng trong c� ướt và hí lên chào ngày mới rạng. Nhưng những gì v� con chim lớn, v� chuyến du hành lên trên hành tinh xa lạ, v� ông vua và bãi chiến trư�ng chàng không còn nhớ mảy may. Một bóng đen mơ hồ đ�ng lại trong tâm hồn của chàng, một ni�m đau nh� bé thầm kín tựa như một mảnh gai nh�n mong manh,- đau như một nỗi thương hại bơ vơ làm đau -, bóng đen của một ước ao nh� bé, chưa toại nguyện, cứ đòi đoạn hành hạ ta trong giấc mơ, cho đến khi cuối cùng ta gặp được ngư�i, để bày t� được tình yêu, để chia xẻ ni�m vui, mà nụ cư�i của ngư�i ấy chính là nỗi ước ao thầm kín bấy lâu.
Ngư�i sứ giả leo lên ngựa, phóng đi suốt ngày trư�ng và đến được kinh kỳ vào chầu vua, bấy gi� quả nhiên chàng đúng là ngư�i sứ giả mà m�i ngư�i ch� đợi ở chàng. Bởi vì nhà vua đã tiếp chàng với l�i chào ân huệ qua cử chỉ đưa hai tay chạm vào trán ngư�i trẻ tuổi và kêu lên:
„�ôi mắt của nhà ngươi đã nói với trái tim của ta, và tim ta trả l�i „vâng“. Yêu cầu của nhà ngươi đã được th�a mãn ngay trước khi ta nghe nhà ngươi trình bày.“
Lập tức ngư�i sứ giả nhận lãnh một đặc ân của nhà vua cho phép chàng nhận được tất cả các bông hoa trên khắp đất nước mà chàng cần có. Rồi đoàn tùy tùng, rồi đoàn sứ giả, rồi đoàn phục vụ lũ lượt kéo theo, nào ngựa nào xe tháp tùng theo sau, và sau vài ngày khi chàng trai trở v� thành phố, đến làng của chàng trên con đư�ng bằng vòng quanh rặng núi, thì m�i ngư�i thấy chàng đem theo nào xe nào thùng nào gi� nào ngựa nào lừa, và cái nào cũng chất đầy những bông hoa đẹp nhất của các vư�n cây và nhà ươm giống có rất nhi�u trên mi�n bắc. Hoa đưa đến rất nhi�u đủ để làm vòng hoa quàng thân ngư�i chết và trang hoàng các ngôi mộ, cũng như đủ để trồng một cây hoa, một khóm cây và một cây ăn quả tưởng niệm cho mỗi ngư�i chết theo tục lệ đòi h�i ở xứ ấy. Nỗi đau khổ mất bạn và con ngựa yêu đã nguôi ngoai và lắng dịu dần trong ni�m tưởng nhớ thầm lặng và trong sáng, sau khi chàng đã trang hoàng và chôn cất ngư�i và vật cũng như trồng cho h� hai cây bông, hai khóm cây và hai cây ăn quả.

Sau khi chàng trai đã th�a lòng và hoàn thành bổn phận, lúc ấy hoài niệm v� chuyến đi trong đêm n� bắt đầu xao động khơi dậy trong tâm. Chàng xin m�i ngư�i thân cho chàng được một ngày cô đơn, ngồi một ngày một đêm dưới cây suy tưởng và trãi ra trong trí nhớ của mình một cách trung thực và rõ ràng những hình ảnh v� đi�u mà chàng đã thấy ở trên hành tinh n�. Một ngày sau đó chàng tìm đến vị trư�ng lão xin được nói chuyện riêng và kể cho ông ta nghe tất cả.
Vị trưởng lão lắng nghe, ngồi lâu suy nghĩ, rồi h�i: „này chú bạn, con đã chính mắt thấy tất cả các đi�u ấy hay đó chỉ là một giấc mơ?“
Chàng trai trả lởi:
„Con không biết. Nhưng con tin có thể đó là một giấc mơ. Tuy nhiên, xin ngài cho phép con nói thật, hình như đối với con đi�u ấy chả có một khác biệt nào, nếu câu chuyện ấy xúc tiếp với giác quan của con trong thực tế. Một bóng đen buồn bã vẫn còn lưu lại trong tâm con, và ngay giữa hạnh phúc của cuộc đ�i ng�n gió lạnh lẽo từ hành tinh kia bơ ph� thổi đến. Bởi thế con xin h�i ngài, ngư�i con kính ngưỡng, con nên làm gì?“
Vị trưởng lão bảo:
„Ngày mai, con hãy đi một lần nữa lên rặng núi và chỗ mà con tìm thấy ngôi đ�n. Cái biểu tượng của vị thần xem ra kỳ lạ, ta chưa bao gi� nghe nói v� nó cả, và rất có thể đó là một vị thần của hành tinh khác. Hoặc có lẽ ngôi đ�n ấy và vị thần của nó đã xưa lắm rồi, xuất xứ từ những tổ tiên trước nhất của chúng ta hay từ th�i xa xưa, lúc mà giữa chúng ta con ngư�i còn có vũ khí, kinh hãi và nỗi lo âu tử thần. Con thương mến, hãy đi đến ngôi đ�n n�, và hãy đem hoa, mật và các bài ca dâng lên vị thần“
Chàng trai trẻ cám ơn và theo l�i khuyên của vị trưởng lão. Chàng lấy một chén đựng thứ mật ngon quí, thứ mật này ngư�i ta thư�ng đem dâng cho những khách danh dự trong các buổi lễ ong mật và mang theo cây đàn cổ nguyệt. Trong núi chàng tìm thấy lại chỗ mà trước đó chàng đã hái đóa hoa hình chuông màu xanh, tìm thấy lại con đư�ng vách đá dốc dẫn lên cao trong khu rừng, và nơi mới đây chàng đã dẫn ngựa lần bước. Nhưng chàng không thể tìm ra chỗ của ngôi đ�n và chính ngôi đ�n, bệ đá th� màu đen, những cột lớn bằng gỗ, mái đ�n và con chim đậu trên mái, ngày hôm nay và cả ngày hôm sau, không ngư�i nào biết được để có thể nói v� ngôi đ�n mà chàng tả cho h�.
Bấy gi� chàng trai bèn trở v� quê nhà, khi chàng đi ngang qua đ�n th� tưởng niệm thân ái, chàng bước vào, dâng chén mật cúng dư�ng, cất tiếng hát theo điệu đàn và tiến cử lên vị thần tưởng niệm thân ái giấc mộng của chàng, ngôi đ�n và con chim lớn, ngư�i nông dân nghèo khổ và những ngư�i chết trên bãi sa trư�ng và nhất là v� ông vua trong căn l�u chiến. Sau đó với tâm hồn nhẹ nhõm giải thoát chàng trở v� nhà, treo trong phòng ngủ biểu tượng v� sự nhất thể của vũ trụ, ngủ một giấc dài và sâu xả hết những ấn tượng đã trải qua trong ngày. Ngày hôm sau chàng bắt đầu giúp những ngư�i láng gi�ng ra sức kh�a lấp những dấu vết cuối cùng của trận động đất trong vư�n và ruộng đồng, vừa làm vừa ca hát.

Muenchen 15. 08. 04 – 22. 08. 04