[Khách_Yananpura_*]

Câu này hình như là ca dao Tuấn ơi! để mình tìm bài này và post lên đây. có nhi�u nhi�u bài thơ v� rượu lắm

[Khách_Yananpura_*]

IỮA NGỰC NGUYỄN TUÂN CÓ L� BẠCH
��c bài thơ Say hiếm hoi của tác giả Chùa �àn
08:48' 17/02/2005 (GMT+7)

TIÊU LANG - TÔ KIỀU NGÂN

��i văn Nguyễn Tuân nổi tiếng là nh� các tập tùy bút và bút ký. Ông rất ít viết tiểu thuyết, nhất là không thấy ông làm thơ. Gần đây, có vài t� báo Việt ngữ tại hải ngoại đăng lại một bài thơ ký tên Nguyễn Tuân làm từ năm 1931, cách đây đã hơn 70 năm.


Nguyễn Tuân

�i�u đó làm nhi�u ngư�i ngạc nhiên, vừa thú vị, vừa thắc mắc không hiểu có đúng là thơ của Nguyễn Tuân không vì xưa nay không ai thấy thơ ông đăng báo hay in thành tập. Giới phê bình văn h�c cũng không thấy ai nói chuyện Nguyễn Tuân làm thơ. Hoặc giả trước đây ông có làm thơ nhưng vì thấy mặt mạnh của mình là văn xuôi nên b� thơ mà viết tùy bút chăng? Ngư�i ta thư�ng nhận xét là: lúc mới lớn nhi�u ngư�i làm thơ, đến tuổi trung niên h� viết văn và v� già, h� viết kịch. “Vậy, ai đã khoái văn chương, khi mới lớn biết yêu đương mà không làm đôi ba bài, hay đôi ba tập, để ghi lại những rung động đầu đ�i�. Nguyễn Tuân có làm thơ cũng là chuyện thư�ng tình. Ta hãy đ�c bài thơ “Say� của ông sau đây:

SAY

Hạnh hoa thôn đã đây rồi,
Chơi đi cho th�a một đ�i thông minh,
Nợ men gấp mấy nợ tình,
Cõi trần ướm h�i Lưu Linh mấy chàng?

Hưng trung hữu Lý Bạch,
�ã say sưa mặc quách thế nhân cư�i.
Mượn màu men giả dạng làng chơi,
Cơn chuếnh choáng coi ra tr�i đất nh�.
Ai muốn lấp sầu thiên vạn cổ,
Cùng ta hãy cạn một hồ đầy.
Doành nước mây, một tớ một thầy,
Vành gió bụi, ai tỉnh? Ai say? Ai ngất ngưởng?
�ảo phá sầu thàh thi thị tướng,
Trư�ng truy cùng tặc tửu vi binh,
Rượu ngà say quên lẫn cả mình,
Khi túy lúy thoát hình ngoài cõi tục.
Mặc ai đàm tiếu ai trong """từ phạm húy"""c,
Tỉnh mà cho cho nh�c chẳng kh� khà,
Nợ nần gỡ mãi không ra.

Hóa ra đây là một bài Hát nói, t� báo hải ngoại đăng lại đã quên không đ� là Hát nói, cũng không ghi “Mưỡu đầu� nơi chỗ mới vào bài, hai câu thơ chữ Hán nằm giữa bài cũng không in chữ xiên kèm thêm chữ Hán có đóng dấu ngoặc kép ở đầu và cuối như xưa nay ngư�i ta vẫn in như thế. Do vậy mà nhi�u bạn trẻ không rành ca trù cho đây là một bài thơ. Nguyễn Tuân không làm thơ mới như Huy Cận, Xuân Diệu mà làm Hát nói, một lối thơ hợp thể, sáng tạo độc đáo của Việt Nam ta, gồm những câu bốn chữ, năm chữ, sáu chữ, bảy chữ, tám chữ hợp lại, vừa lục bát xen lẫn với thất ngôn, vừa thơ Việt Nam lẫn thơ chữ Hán.

Rất tiếc là chúng ta không được đ�c những bài thơ tình đầu đ�i của ông vì bài văn vần hiếm hoi còn lại của ông lại là một bài ca trù tán dương thú uống rượu. “Nợ men gấp mấy nợ tình�, thứ nợ ấy gỡ mãi không ra, nợ nhưng đương sự lại sẵn sàng rước lấy nợ vì đó là cái cách để ông “đảo phá sầu thành� rong chơi và tìm quên. Nguyễn Tuân làm Hát nói vì ông rất mê hát cô đầu. Nghe hát và uống rượu là hai thú vui thư�ng đi đôi của những ngư�i mà Nguyễn Tuân cho là ngư�i “thông minh�: “chơi đi cho th�a một đ�i thông minh�, nhất là những ngư�i thuộc giới làm nghệ thuật. Sinh th�i, lúc còn trẻ, ở Hà Nội, Nguyễn Tuân thư�ng cùng Vi Huy�n �ắc, Trần Tr�ng Kim, Thế Lữ, Lê �ại Thanh… đi hát Ả đào tại các xóm cô đầu Khâm Thiên, Vạn Thái. Ông “tự bạch� trong các tập tùy bút của mình rằng đã có lúc ông “ăn dầm, nằm d�� hàng tháng tại các nhà hát cô đầu, tối nào cũng đập trống, nghe ca và say túy lúy. Kịch tác gia Vi Huy�n �ắc lúc còn sống ở Sài Gòn kể rằng: “�i hát với Nguyễn Tuân tốn lắm! Ngoài ti�n chi cho chầu hát còn phải bồi thư�ng cho gia chủ những ly chén do Nguyễn Tuân trong cơn cao hứng, say sưa đã đập vỡ�. Do gắn bó, nặng nợ với rượu, thơ, âm nhạc như vậy mà h� Nguyễn đã có được một "Chùa �àn" tuyệt tác, trong đó tiếng hát của cô Tơ, tiếng đàn Bá Nhỡ và ánh lửa lung linh của ng�n đuốc soi sáng “tửu phần� tưởng như còn đ�ng lại, còn vang ngân, còn lấp lánh mãi trong tâm hồn những ai đồng điệu.

Nguyễn Tuân đã đem Lý Bạch vào giữa ngực mình (Hưng trung hữu Lý Bạch). �ầu là nơi tôn quý nhất vì sản sinh ra trí tuệ. Ngực là nơi chứa đựng tim phổi, nơi ngự trị của cái tâm, là cõi lòng, cõi lòng của Nguyễn Tuân từng ôm ấp hình ảnh Thi Tiên, tửu tiên Lý Bạch. Ông đã thẳng thắn bày t� lòng hâm mộ của mình với tác giả “Tương tiếu tửu�. Qua bài “Say�, ta thấy Nguyễn Tuân, ở vài chỗ, nhắc lại l�i Lý Bạch và khẳng định rằng rượu và thơ có thể làm quên sầu. Muốn phá đổ thành sầu phải mượn thơ làm vị tướng mà rượu là binh lính; tướng chỉ huy quân binh mới hòng truy đuổi được tên giặc sầu.

�ảo phá sầu thành thi thị tướng
Trư�ng truy cùng tặc tửu vi binh

Nhưng nói chỉ để mà nói chứ nỗi sầu, hàng vạn nỗi sầu, đâu dễ nguôi ngoa! "Sầu đong càng lắc càng đầy" (Nguyễn Du). Nếu chỉ một trận mà dẹp được thì Lý Bạch đã không nói là “Ngỡ dìm nỗi sầu vào rượu, không hay càng uống lại càng sầu�. Thành sầu không dễ phá đổ, may ra chỉ tạm quên trong phút chốc mà thôi.

Ngư�i hay thơ cũng lắm, hay rượu cũng khá nhi�u, tại sao Nguyễn Tuân không ôm ai mà lại ch�n Lý Bạch đặt vào giữa ngực mình? Dễ hiểu là vì hai ngư�i có những điểm giống nhau v� tài năng, v� sở thích, v� tính khí. Lý Bạch lãng mạn mà ngang tàng, h�c múa kiếm trước khi làm thơ, nổi tiếng là thi tiên, thi tửu, khi say rồi thì vua chúa, hi�n thánh cũng chẳng coi ra gì:

…Thiên tử hô lai bất thướng thuy�n
Tự xưng thần thị tửu trung tiên
(thơ �ỗ Phủ viết v� Lý Bạch)

Dịch:

Vua g�i lên thuy�n không chịu đến
Tự xưng thần chính tửu tiên đây

Vua v�i Lý vào tri�u thảo chiếu biểu trong lúc Lý uống say ngủ vùi nơi quán rượu phải sai quân sĩ ra quán khiêng ông v�. Giữa tri�u đình, Lý bắt Cao Lực Sĩ cởi giày cho mình, vua không nói gì vì ngại Lý bất bình mà không chịu làm thơ. �ến nửa đ�i, Lý theo Vĩnh Vương Lân chống lại tri�u đình khiến phải bị bắt, may không bị giết mà chỉ bị đày tới đất Dạ Lang.

Xét v� Nguyễn Tuân, ta thấy ông là ngôi sao trên văn đàn th�i trước 45 cũng như v� sau này, văn chương ông cũng bộc lộ tính khí ngang tàng, khinh thế, ngạo vật. Ông lại sành s�i thú ăn chơi, nổi tiếng là ngư�i phong lưu rất mực. Uống rượu, thưởng trà và viết v� trà, rượu tưởng không ai viết hay bằng Nguyễn Tuân. Nguyễn còn một điểm giống Lý Bạch là “thèm đi�. Lý Bạch thích ngao du đây đó. Các nước T�, Lỗ, Tống, Lương nơi nào có cảnh đẹp là ông tìm tới, từ những nơi này xuống mi�n Giang Nam lênh đênh hơn 10 năm tr�i không nhất định ở một chỗ nào. Nguyễn Tuân cũng ưa xê dịch, lúc trẻ ông cũng từng đi Hương Cảng để đóng phim, sau này, vừa công tác lại vừa du lịch qua các nước xã hội chủ nghĩa, ở trong nước thì ông luôn xuôi ngược khắp nơi để viết bút ký. Ông từng ao ước chiếc va–ly giang hồ của ông dán đầy nhãn hiệu của các con tàu lênh đênh trên các đại dương, các thương hiệu của các khách sạn, bến cảng toàn thế giới. Chỉ chừng ấy điểm giống nhau đủ đưa đến hợp nhau, phương chi còn thơ, rượu và một thành sầu vạn cổ mà đa số văn nhân, thi sĩ muốn đánh đổ mãi bằng men rượu mà không được.

Nếu ta bắt gặp trong bài “Say� của Nguyễn Tuân có đôi ý, đôi câu giống thơ rượu của Lý Bạch thì đó cũng là đi�u dễ hiểu vì h� Nguyễn đã chẳng từng nói là “giữa ngực mình có Lý Bạch� đó sao.

T.L- T.K.N

(http://www.nguoivienxu.vietnamnet.vn/butviet/2005/02/376815/)

[Khách_Yananpura_*]

Vũ Hoàng Chương


Em ơi lửa tắt bình khô rượu

��i vắng em rồi say với ai!


(chi�u 17/4/2002)



Thơ ông đầy men rượu trong thi phẩm đầu tay: Thơ Say. Mình không có kinh nghiệm say thì cảm không hết được ý thơ của ông đâu. Dầu vậy, cái men say ấy vẫn cứ lan sang lòng mình như thư�ng.

Ông là một thi sĩ nghiện ngập. Ngư�i ta nói thế. Mà tôi cũng biết thế khi tôi đến nhà thi sĩ Mộng Tuyết (Thất Tiểu Muội), một ngư�i bạn thơ của ông. Có một th�i gia đình ông tá túc nơi nhà nữ sĩ Mộng Tuyết. Không nhớ khoảng th�i gian nào, sau năm 1975; lúc đó ông ở tù ra, một th�i gian ngắn rồi mất. Tôi không được gặp ông. Chỉ nghe nữ sĩ Mộng Tuyết nói, kể v� ông, thương tiếc một con ngư�i tài hoa, không làm sao sống thích nghi với xã hội mới. Theo nữ sĩ Mộng Tuyết kể sơ, ông bị công an kêu lên kêu xuống tra vấn hạch h�i liên tục; còn bị giam nhốt để "cải tạo" tư tưởng lẫn cái bệnh nghi�n của ông nữa. Sau ông bệnh quá, công an phải tha v�, sống những ngày cuối cùng với vợ con rồi mất tại Sài-gòn.

Ngư�i ta nhớ ông nhất ở hai câu:

Em ơi lửa tắt bình khô rượu

��i vắng em rồi say với ai!

Bốn chữ đầu của câu sau được ông lấy làm tựa đ� cho bài thơ dài say tiễn cuộc tình chia xa.



��i vắng em rồi

Sóng dậy đìu hiu biển dấy sầu

Lênh đênh thương nhớ giạt tr�i Âu

Thôi rồi - tay nắm tay lần cuối

Chia nẻo giang hồ vĩnh biệt nhau.

Trai lỡ phong vân gái lỡ tình

Này đêm tri ngộ xót điêu linh

Ni�m quê sực thức lòng quan ải

Giây phút dừng chân cuộc viễn trình

Tóc xõa tơ vàng nệm gối nhung

�ây chi�u hương ngát lả hoa dung

Sóng đôi k� ng�n đèn hư ảo

Mơ kiếp nào xưa đã vợ chồng.

Quán rượu li�n đêm chuốc đắng cay

Buồn mưa trăng lạnh nắng hoa gầy

Nắng mưa đã trải tình nhân thế

Lưu lạc sầu chung một hướng say

Gặp gỡ chừng như truyện Liêu Trai

Ra đi chẳng hứa một ngày mai

Em ơi lửa tắt bình khô rượu

��i vắng em rồi say với ai

Phương Âu m� mịt lối quê nàng

Trăng nước âm thầm vạn dặm tang

Ghé bến nào đây ngư�i hải ngoại

Chi�u sương mặt bể có mơ màng.

Tuyết xuống phương nào lạnh lắm không

Mà đây lòng trắng một mùa đông

Tương tư nối đuốc thâu canh đợi

Thoảng gió trà mi động mấy bông.



Ngư�i tình đi xa. Tận tr�i Âu. Cách chia nhau mà chẳng hứa được đi�u gì chắc chắn. Ngồi đây chuốc rượu mà uống thâu canh. Nghĩ tưởng đoạn đư�ng dài em đi. Phương ấy tr�i đã rơi tuyết chưa mà sao nơi đây, lòng tê dại như phủ cả một màu tang. Màu trắng ở đây là màu trắng của tang, của ni�m tê tái giá băng, của ni�m cô đơn vô tận.

��i vắng em rồi, anh vẫn say. Có em thì uống say với em cuộc tình nồng. Vắng em thì say nỗi ni�m cô độc. Say với những cốc rượu đắng, giết cả tâm hồn. Cố tình say như thế để mà quên, để nén ni�m đau cứ chực dâng trào. Chỉ khi hết say rồi mới nằm khóc được tình mộng ban đầu.



Một phút ngừng say

Bấc trĩu hoa đèn nhựa úa nâu

Phai say nằm khóc mộng ban đầu

Bước chân song sóng vòng tay mở

Dạo ấy ngư�i ơi xa lắm đâu

Chớm nụ tiếc cho tình quá ngát

Mà thương tr�i bể quá cao sâu

Tiếc thương lẻn khói vào tâm trí

Mưa gió tàn đêm lộng quán sầu.



Một thi sĩ chung tình đến thế! Suốt một đ�i chỉ sống với thơ, rượu, bàn đèn và tình yêu ban đầu. Cuộc tình ấy không bao gi� thành, dù ông đã ch� đợi, ước mơ... với bao nhiêu năm tháng m�i mòn trong men say và nghiện ngập.

�ã có lúc ông tìm quên trong những quán rượu, uống say, nhảy múa với những vũ nữ, lảo đảo quay cuồng theo điệu nhạc... vừa cám cảnh thân phận nhạt nhòa hương phấn của ngư�i, vừa đau xót cuộc tình không phai mà không thành của mình. Dù nhảy nhót, uống say thâu đêm suốt sáng, cả một "thành sầu" như tảng núi, vẫn kiên cố nằm ì trong lòng, chẳng làm sao phá vỡ đi được. Ni�m đau, nỗi sầu vẫn còn đó. Ông nói với ngư�i vũ nữ, mà cũng là nói với ông: sầu này không thể nào phai đi được.

�ây là bài luân vũ tuyệt nhất của một gã tình si thở tràn hơi rượu:



Say �i Em

Khúc nhạc hồng êm ái

�iệu kèn biếc quay cuồng

Một tr�i phấn hương

�ôi ngư�i gió sương

�ầu xanh lận đận, cùng xót thương, càng nhớ thương

Hoa xưa tươi, trăng xưa ng�t, gối xưa k�, tình nay sao héo?

Hồn ngã lâu rồi nhưng chân còn dẻo

Lòng trôi nghiêng mà bước vẫn du dương

Lòng thiêng tràn hết yêu đương

Bước chân còn nhịp nghê thư�ng lẳng lơ...

�nh đèn tha thướt

Lưng m�m não nuột dáng tơ

Hàng chân lả lướt

�ê mê hồn gửi cánh tay h�

Âm ba g�n gợn nh�

�nh sáng phai nhạt dần

Bốn tư�ng gương điên đảo bóng giai nhân

Lui đôi vai, tiến đôi chân

Riết đôi tay, ngả đôi chân

Sàn gỗ trơn chập ch�n như biển gió

Không biết nữa màu xanh hay sắc đ�

Hãy thêm say còn đó rượu ch� ta

Cổ chưa khô đầu chưa nặng mắt chưa hoa

Tay m�m mại bước chân còn chưa chuếnh choáng

Chưa cuối xứ Mê Ly chưa cùng tr�i phóng đãng

Còn chưa say, hồn khát vẫn thèm men

Say Ä‘i em, say Ä‘i em

Say cho lơi lả ánh đèn

Cho cung bậc ngả nghiêng điên rồ xác thịt

Rượu, rượu nữa, và quên, quên hết

Ta quá say rồi

Sắc ngã màu trôi

Gian phòng không đứng vững

Có ai ghì hư ảnh sát k� môi?

Chân rã r�i

Quay cuồng chi được nữa

Gối m�i gần rơi

Trong men cháy giác quan vừa bén lửa

Say không còn biết chi đ�i

NhÆ°ng em Æ¡i

�ất tr�i nghiêng ngửa

Mà trước mắt thành sầu chưa sụp đổ

�ất tr�i nghiêng ngửa

Thành sầu không sụp đổ, em ơi!



��i ông là cả một chuỗi đợi ch�. �ợi ch� cái đi�u không thể xảy ra, nhưng vẫn cứ đợi, vẫn cứ ch�. �ôi lúc nản lòng, gần như không còn tin tưởng nơi ngư�i tình nữa, như trong bài "Cánh Buồm Trắng"; ở đó ta thấy sự m�i mòn, gần như cạn kiệt của ông, và l�i thơ đã có gi�ng phi�n trách:



.......

Em ơi ta trằn tr�c

Khắc khoải đã bao đêm

Nhớ mong rồi ng� vực

�ến cả tấm tình em

Vì những đi�u mơ ước

Của tuổi trẻ yêu đ�i

Thắm tươi như ánh nắng

�ã phai rồi em ơi,

Giấc uyên ương li�n cánh

Mộng trăm năm lứa đôi

Êm đ�m như tiếng hát

�ã tan rồi em ơi

Trong lo buồn chán ngán

Trong hoàn cảnh éo le

Tuy ta còn nhận rõ

Lòng em yêu xưa kia

Nhưng mai ngày bóng tối

Thẫm mãi trên đư�ng đi

Biết đâu còn có nữa

Lòng em yêu xưa kia

Ta đâu còn giữ được

Lòng em yêu như xưa

Em ơi cánh buồm trắng

Sắp biến trong đêm m�.



Ông ví cuộc tình mà ông ch� đợi như cánh buồm trắng ngoài dặm khơi. Mỗi ngày ông quan sát, ch� đợi cánh buồm ấy. Cánh buồm ấy không bao gi� quay v� bến nhưng nó luôn thoáng hiện lúc gần lúc xa, nhấp nhô theo sóng nước; dầu đã có những lúc nó khuất dạng ngoài dặm xa, ông vẫn ôm hy v�ng là nó không bao gi� mất, và đinh ninh một ngày nào đó nó sẽ quay lại. Chỉ khi nản lòng lắm ông mới bộc lộ vẻ lo sợ v� viễn ảnh là cánh buồm trắng sẽ thực sự "biến trong đêm m�."

Nhưng dầu thế nào thì ông vẫn tiếp tục ch� đợi, ch� đợi. Bao năm phòng lạnh ch� đợi ngư�i tình đầu. Không thấy ai ghé thăm, ngoại trừ ánh trăng. May mà hãy còn trăng, hãy còn thơ. Một đ�i tình, một đ�i thơ. Một cuộc tình thật sầu thảm mà cũng vừa bi tráng. Bi tráng nơi sức chịu đựng kiên trì của một ngư�i lặng lẽ ch� đợi, gào thét ch� đợi, say khướt ch� đợi... mà không thấy sự đáp trả nào trong suốt ba mươi năm:



Ch� đợi hoài công

Ta đợi em từ ba mươi năm

Uống hoa phong nhụy hoài trăng rằm

Heo may chớm đã lên mùa gió

Ngăn ngắt chiêm bao lạnh chiếu nằm

Cúc tả tơi vàng mộng xác xơ

Hiên sương ngõ lá vẫn trông ch�

�êm dài quạnh hé đôi song lớn

Nguyệt đ�ng vòng tay úa giấc mơ

Ngai trống vàng son lợt sắc rồi

Lòng ta Hoàng hậu chẳng v� ngôi

Hồ ly không hiện ngư�i không đến

Chỉ ánh trăng vào khuôn cửa thôi

Hiu hắt tình trai một kiếp suông

Mênh mông nệm gối rét căn buồng

Lệ sa bạch lạp ngàn đêm trắng

Thơ vút sầu say rượu nhập cuồng

�ã mấy canh khuya nụ ngát nhài

Kết chưa thành mộng ý Liêu Trai

Lung linh nguyệt thấm vàng trang sách

�ợi chẳng bừng sen nhịp gót ai

Thôi thế hoài thơm tuổi dịu hi�n

Cánh khô mầm lụi trót hoa niên

Chương đài, ca quán, ôi hồng liễu

Nửa cuộc trần gian lợm yến diên

Khắp đã nghe tìm m�i núi sông

�âu vương vó ngựa, gió mui hồng?

Gió sương gi� vẫn buồng đây lạnh?
Em hỡi! Phương nào em có không?



Phải ba mươi năm sau, ông mới biết là hoài công. Sự ch� đợi chẳng kết quả gì. Nhưng l�i thơ, và tình yêu của ông thì bất tử.

�ó là một vài bài th�i ti�n chiến. V� sau, thơ ông không say men rượu nữa, mà say trong lẽ huy�n vi, trong Thi�n. Những bài thơ rất siêu thoát, xuất thần. �ây bài:



Nguyện Cầu

Ta còn để lại gì không?

Kìa non đá lở, này sông cát bồi.

Lang thang từ độ luân hồi

U minh nẻo trước xa xôi dặm v�.



Trông ra bến hoặc b� mê

Nghìn thu nửa chớp, bốn b� một phương

Ta van cát bụi bên đư�ng

Dù nhơ dù sạch đừng vương gót này.



�ể ta tròn một kiếp say

Cao xanh li�u một cánh tay níu tr�i.

Nói chi thua được với đ�i

Quản chi những tiếng ma cư�i đêm sâu.



Tâm hương đốt nén linh sầu

Nhớ quê dằng dặc, ta cầu đó thôi!

�êm nào ta trở v� ngôi

Hồn thơ sẽ hết luân hồi thế gian.



Một phen đã nín cung đàn

Nghĩ chi còn mất hơi tàn thanh âm.



Và bài Lửa Từ Bi, ông ghi là Kính dâng lên Bồ tát Quảng �ức, như bài điếu văn bất hủ mà nhi�u ngư�i trong giới Phật giáo thuộc lòng:



Lửa! lửa cháy ngất tòa sen!

Tám chín phương nhục thể trần tâm

hiện thành THƠ, quỳ cả xuống.

Hai Vầng Sáng rưng rưng

�ông Tây nhòa lệ ng�c

chắp tay đón một Mặt-tr�i-mới-m�c

ánh �ạo Vàng phơi phới

đang bừng lên, dâng lên.



Ôi! �ích thực hôm nay tr�i có mặt;

gi� là gi� Hoàng đạo nguy nga!

Muôn vạn khối sân si vừa mở mắt

nhìn nhau: tình Huynh đệ bao la.



Nam mô �ức Phật Di �à

Sông Hằng kia bởi đâu mà cát bay?

Thương chúng sinh trầm luân bể khổ

NGƯỜI rẽ phăng đêm tối đất dày

bước ra, ngồi nhập định, hướng v� Tây;

g�i hết lửa vào xương da b� ngõ,

Phật Pháp chẳng r�i tay.



Sáu ngả Luân hồi đâu đó

mang mang cùng nín thở,

tiếng nấc lên ngừng nhịp Bánh xe quay.

Không khí vặn mình theo

khóc òa lên nổi gió;

NGƯỜI siêu thăng

giông bão lắng từ đây.

Bóng NGƯỜI vượt chín tầng mây,

nhân gian mát rợi bóng cây Bồ ��.



Ng�c hay đá, tượng chẳng cần ai tạc

lụa hay tre, nào khiến bút ai ghi;

chỗ NGƯỜI ngồi: một thiên thu tuyệt tác

trong vô hình sáng chói nét Từ Bi.



Rồi đây, rồi mai sau, còn chi?

ng�c đá cũng thành tro

lụa tre dần mục nát

với Th�i gian lê vết máu qua đi.

Còn mãi chứ! Còn Trái-Tim-Bồ-Tát

gội hào quang xuống tận ngục A-tỳ.



Ôi ng�n lửa huy�n vi!

thế giới ba nghìn phút giây ngơ ngác

từ cõi Vô minh

hướng v� Cực lạc;

vần điệu của thi nhân chỉ còn là rơm rác

và chỉ nguyện được là rơm rác,

THƠ cháy lên theo với l�i Kinh

tụng cho Nhân loại hòa bình

trước sau b�n vững tình Huynh đệ này.



Thổn thức nghe lòng trái �ất

mong thành quả Phúc v� cây;

nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật;

đồng loại chúng con

nắm tay nhau tràn nước mắt,

tình thương hiện Tháp-Chín-Tầng xây.

(Sài-gòn tháng 5, Phật lịch 2507, tháng 6-1963)



Có lúc thơ ông thể hiện vẻ hùng tráng ngất tr�i. Chẳng hạn ở Bài Ca Sông Dịch:



Ai tráng sĩ bao năm mài gươm dưới nguyệt

Còn tưởng nghe hồn thép múa sông sâu

Kinh Kha h� Kinh Kha!

Vinh cho ngươi h� ba nghìn tân khách

Tiễn ngươi đi, tiếng trúc nhịp l�i ca.

Biên thùy trống giục,

Nẻo Tần sương sa,

Gió thê lương quằn quại khói chiêu hà.



Tám phương tr�i khói lửa,

Một mũi dao sang Tần.

Ai trách Kinh Kha rằng việc ngư�i để lỡ

Ai khóc Kinh Kha rằng th�m cao táng thân.

Ai tiếc đư�ng gươm tuyệt diệu

Mà thương cho cánh tay thần.

Ta chỉ thấy

Tơi b�i tướng sĩ, thây ngã hai bên.

Một tri�u rối loạn, ngai vàng xô nghiêng.

�o rách thân run h� ghê hồn bạo chúa,

Hùng khí nuốt sao ngưu h� nộ khí xung thiên.

Một cánh tay đưa mà danh lừng vạn cổ,

Hiệp sĩ Kinh Kha h� ngươi thác đã nên!...

(Tâm Sự Kẻ Sang Tần)



�ôi khi thơ ông u uất nỗi sầu chung của đất nước và th�i thế, muốn vươn đến những cõi cao rộng xa xăm khác. Mấy mươi năm, số phận nh� nhoi rồi bệnh tật của ông, không vươn kh�i những biến động của xã hội, cũng như gông cùm xi�ng xích của chế độ cộng sản, nhưng thơ ông đã từ lâu, và mãi mãi, như cánh phượng hoàng (ý của Viên Linh), chạm đến cái chỗ chóp đỉnh cao v�i của n�n thi ca Việt-nam. Ở nơi chốn ấy, không ai trói buộc ông được. Một mình tung cánh giữa tr�i cao rộng.



�ây là một vài bài khác nữa của ông, trích từ Chiêu Niệm Văn Chương - Vũ Hoàng Chương của Viên Linh:



PhÆ°Æ¡ng Xa

Nhổ neo rồi thuy�n ơi xin mặc sóng

Xô v� �ông hay giạt tới phương �oài.

Xa mặt đất giữa vô cùng cao rộng

Lòng cô đơn cay đắng h�a dần vơi.



Lũ chúng ta lạc loài dăm bảy đứa

Bị quê hương ruồng b� giống nòi khinh.

Bể vô tận sá gì phương hướng nữa

Thuy�n ơi thuy�n theo gió hãy lênh đênh.



Lũ chúng ta đầu thai lầm thế kỷ

Một đôi ngư�i u uất nỗi trơ vơ.

��i kiêu bạc không dung hồn giản dị

Thuy�n ơi thuy�n xin ghé bến hoang sơ.



Men đã ngấm, b�n ta ch� nắng tắt

Treo buồm cao, cũng cao tiếng hò khoan

Gió đã nổi, nhịp trăng chi�u hiu hắt

Thuy�n ơi thuy�n, theo gió hãy cho ngoan.





Mư�i Hai Tháng Sáu

Trăng của nhà ai trăng một phương

Nơi đây rượu đắng mưa đêm trư�ng

Ờ đêm tháng sáu mư�i hai nhỉ

Tố của Hoàng ơi hỡi nhớ thương.



Là thế là thôi là thế đó

Mư�i năm thôi thế mộng tan tành

Mư�i năm trăng cũ ai nguyện ước

Tố của Hoàng ơi Tố của Anh.



Tháng sáu mư�i hai - từ đấy nhé

Chung đôi - từ đấy nhé lìa đôi.

Em xa lạ quá đâu còn phải

Tố của Hoàng xưa Tố của tôi.



Men khói đêm nay sầu dựng mộ

Bia đ� tháng sáu ghi mư�i hai.

Tình ta ta tiếc - cuồng - ta khóc

Tố của Hoàng nay Tố của Ai.



Tay gõ vào bia mư�i ngón rập

Mư�i năm theo máu hận trào rơi.

H�c làm Trang Tử thiêu cơ nghiệp

Khúc Cổ Bồn Ca gõ hát chơi.



Ki�u Thu h� Tố em ơi

Ta đang lửa đốt tơi b�i Mái Tây

Hàm Ca nhịp gõ khói bay

Hồ Xừ Xang Xế... bàn tay điên cuồng.



Ki�u Thu h� tr�n kiếp thương

Sầu cao ngùn ngụt mấy đư�ng tơ khô.

Xừ Xang Xế Xự Xang Hồ

Bàn tay nhịp gõ điên rồ khói lên.



Ki�u Thu h� Tố hỡi em

Nghiêng chân rốn bể mà xem lửa bùng.

Xế Hồ Xang... khói m� rung

Nhịp vươn sầu t�a năm cung ngút ngàn.



Một trong vài bài thơ ông làm trong tù:



Nét �au Mặt Chữ

Chẳng dùng chi được văn tài

Thân này lụy áo cơm ai bất ng�

Phút giây chết điếng hồn thơ

Nét đau mặt chữ đến gi� còn đau.



Chắc gì ba trăm năm sau

�ã ai vào nổi cơn sầu nằm đây

Nếu không cơm áo đ�a đầy

Nhủ thân nào thịt xương nầy bỗng dưng.



Chết theo vào đến lưng chừng

Say từng mảnh rớt mê từng khúc rơi

Nửa chi�u say ngất mê tơi

Khúc đâu lơ láo một đ�i Thi Vương.

(http://www.vinhhao.net/Doctho/u-y/vuhoangchuong.htm)

[Khách_Yananpura_*]

Uống Trăng

- Thi Sĩ : Hàn Mặc Tử

Bóng hằng trong chén ngả nghiêng
Lả lơi tắm mát làm duyên gợi tình
Gió đùa mặt nước rung rinh
Lòng ta khát tiếng chung tình từ lâu
Uống đi cho đỡ khô hầu
Uống đi cho bớt cái sầu miên man
Có ai nuốt ánh trăng vàng
Có ai nuốt cả bóng nàng tiên nga.

[Khách_Yananpura_*]

Uống Rượu
Phạm Thiên Thư


hoàng hôn ven suối
vàng lau lách bay
đôi con bướm nh�
vẩn vơ trong ngày

nhớ chi�u hạ n�
dan díu bàn tay
lòng anh ngây ngất
làn hương tóc mây

gi� ai thèm nhớ
h�a chăng c� cây
bên suối uống rượu
buồn hoài quên say

[Khách_Yananpura_*]

L� BẠCH �白

Tương tiến tửu 將進酒

��見
Quân bất kiến
黃河之水天上來
Hoàng hà chi thuỷ thiên thượng lai
奔�到海�復回
Bôn lưu đáo hải bất phục hồi
��見
Quân bất kiến
高堂明�悲白髮
Cao đư�ng minh kính bi bạch phát
�如�絲暮�雪
Triêu như thanh ty mộ như tuyết
人生得�須盡歡
Nhân sinh đắc ý tu tận hoan
莫使金樽空�月
Mạc sử kim tôn không đối nguyệt
天生我�必有用
Thiên sinh ngã tài tất hữu dụng
�金散盡還復來
Thiên kim tán tận hoàn phục lai
烹羊宰牛且為樂
Phanh dương tể ngưu thả vi lạc
會須一飲三百�
Hội tu nhất ẩm tam bách bôi
岑夫�
Sầm Phu tử
丹丘生
�an Khâu sinh
將進酒
Tương tiến tửu
�莫�
Quân mạc đình
與�歌一曲
Dữ quân ca nhất khúc
請�為我�耳�
Thỉnh quân vi ngã trắc nhĩ thính
�鼓饌玉�足貴
Chung cổ soạn ng�c bất túc quí
但願長醉�願醒
�ãn nguyện trư�ng tuý bất nguyện tỉnh
�來�賢皆寂寞
Cổ lai thánh hi�n giai tịch mịch
惟有飲者留其�
Duy hữu ẩm giả lưu kỳ danh
陳王昔時宴平樂
Trần vương tích th�i yến Bình Lạc
斗酒���讙謔
�ẩu tửu thập thiên tứ hoan hước
主人何為言少錢
Chủ nhân hà vi ngôn thiểu ti�n
徑須沽���酌
Kinh vi cô thủ đối quân chước
五花馬
Ngũ hoa mã
�金裘
Thiên kim cừu
呼兒將出�美酒
Hô nhi tương xuất hoán mỹ tửu
與爾�消���
Dữ nhĩ đồng tiêu vạn cổ sầu.


Bản dịch:

Bài hát tiến tửu
Khuyết Danh

Biết chăng ai:
Sông Hoàng Hà ng�n nước tại lưng tr�i tuôn đến bể khôn v�i lại được.
Biết chăng nữa:
�ài gương mái tóc bạc sớm như tơ mà tối đã như sương.
Nhân sinh đắc ý nên càng
Khôn nỡ để chén vàng trơ với nguyệt.
Tài hữu dụng lẽ tr�i âu hẳn quyết,
Nghìn vàng kia khi hết lại còn.
Lúc vui chơi nào nhắm mùi ngon,
Ba trăm chén cũng dồn một cuộc.
Cụ Sầm rủ cụ �an khuyên chuốc,
Rượu nâng lên chớ được dừng tay.
Vì ngươi hát một khúc này,
Xin ngươi sẽ lắng tai nghe lấy.
Tiệc chung cổ ng�c vàng là mấy,
Hãy nên say say mãi tỉnh chi mà.
Thánh hi�n xưa cũng vẵng xa,
Chỉ có rượu với ngư�i say là vẫn để.
Tiệc Bình Lạc xưa kia cũng thế,
Mu�i nghìn chung mặc thích vui cư�i.
Ti�n chủ nhân bao quản vắn dài,
Cũng mua nữa cùng ngươi khuyên rót.
Ngựa hoa tốt mà áo cừu cũng tốt,
G�i đồng ra đổi lấy rượu ngon.
Cùng ngươi giải vạn kiếp buồn.

[Khách_Yananpura_*]

�ây mới là thơ say của Tản �à

Say sưa nghĩ cũng hư đ�i
Hư thì hư vậy say th�i cứ say
�ất say đất cũng lăng quay
Tr�i say mặt cũng cũng đ� gay ai cư�i ?

Tản �à

[Khách_Yananpura_*]

MÙA XUÂN với THƠ RƯỢU

Nguyễn Quý �ại

Tháng Giêng là tháng ăn chơi
Tháng Hai c� bạc, tháng Ba rượu chè
Ca dao

��i có nhi�u thú vui để hưởng thụ : tiønh yêu, thi ca, nghệ thuật, du lịch.. đ�u là nhịp sống của nhân loại tương quan từ tinh thần đến vật chất, như vẽ đẹp của thiên nhiên mây nước. Sự cảm thông của tâm hồn với những thú vui tùy theo sở thích của từng ngư�i. Theo Tô �ông Pha "sự như xuân mộng liễu vô ngấn / đ�i qua mau như một giấc mơ xuân, không lưu lại một vết nào", nhà thơ Xuân Diệu quan niệm đ�i ngư�i ngắn ngủi mà th�i gian khắc nghiệt trôi qua phải nhanh lên vui hưởng nếu không th�i gian sẽ xóa hết những nét xuân, trong bài giục giã "mau với chứ th�i gian không đứng đợi "

Th�i gian không dừng lại với chúng ta, khi những cánh én không còn bay lượn ở lưng tr�i thì tiếng ve sầu ngâm vang mùa hè rực rở lá hoa, rồi thu v� tr�i se lạnh gió thu mang theo những chiếc lá vàng rơi...Mùa xuân với nai vàng, hoa anh đào, hoa cúc, hoa vạn th� nở đẹp ở bên quê nhà, trong lúc Âu Châu là mùa đông ảm đạm th�i tiết đang giá lạnh cây trơ cành trên màu trắng của tuyết, chúng ta ngậm ngùi hướng v� Tết cổ truy�n Việt Nam, hằng năm vào cuối đông Cộng �ồng Việt Nam sống lưu vong khắp nơi trên thế giới, lo chuẩn bị vui Tết hướng v� quê hương, mỗi lần xuân v� chúng ta thư�ng nghe nhạc phẩm bất hủ "ly rượu mừng" của nhạc sĩ Phạm �iønh Chương
Ngày xuân nâng chén ta chúc nơi nơi
Mừng anh nông phu vui lúa thơm hơi
Rót thêm tràn đầy chén quan san,
Chúc ngư�i binh sĩ lên đư�ng..
Chiến đấu công thành
Sáng cuộc đ�i lành
Mừng ngư�i vì nước quên mình..
Dù nơi đây không có tiếng pháo giao thừa, nhưng chúng ta cùng nâng ly rượu mừng xuân nhớ v� cố quốc ...
Giao thừa hàng xóm sao im tiếng
Lần nữa ta mừng Xuân biệt hương
Nâng ly như trút vào trong dạ
Tràn pháo đầu Xuân, đứt đoạn trư�ng

Cao Yên Tuấn
Rượu có hàng chục ngàn năm, từ non cao đến thành thị ngư�i ta đ�u biết biến chế và uống rượu, theo th�i gian và mỗi nơi có những công thức khác nhau. Rượu thư�ng chế bằng các thứ hạt ngũ cốc với bột men. Ngư�i Pháp có truy�n thống chế rượu mạnh và rượu vang bằng các loại nho tùy theo phong thổ, bên sông hay đồi núi nổi tiếng như : Châuteau, Charente, Bordeaux. Eau-de-Vie de Cognac hay Eau-de-Vie des Charentes. Ngư�i �ức chế rượu bia với nguyên liệu chính là Mễ cốc(Getreide), Mạch nha (Malz) hạt ngô (Mais)�Không thể thiếu hoa Hopfen (�ư�ng hoa thảo) làm xúc tác lên men tên khoa h�c Humulus -Lupulus Cannabincaceen, nguồn gốc nước giếng cũng là yếu tố làm bia ngon

Ngư�i Việt Nam cất rượu với nguyên liệu : đư�ng với ngũ cốc, có rượu đế (Reisschnaps) ruợu lúa mới, Hà Nội có rượu nếp Cảm, Sài gòn có rượu nếp Thang, �à lạt có rượu dâu.. Mỗi gia đình có thể cất rượu cho ngày tết hay các lễ cưới h�i...gạo lức hay nếp nấu chín đổ ra nong trải rộng để nguội rắt bột men đ�u trên mặt ủ lại bằng lá chuối vài ba đêm lên men, trên mặt có men màu vàng hay hơi xám, cho vào hủ đổ nước vừa dung tích đậy nắp kín để chổ mát thích hợp th�i gian ngắn, b� đư�ng vào hòa tan trong dung dịch đó g�i là hèm, đem cất lấy rượu.. (men tự biến chế từ rể, củ, cây lá, theo gia truy�n bí quyết làm rượu thơm ngon) Ngư�i Thượng dùng các thứ lá, rễ cây trên núi để ủ men, những thứ này cùng với củ gừng, ri�ng xắt nh�, phơi khô, giã mịn, trộn với bột gạo và v� trấu, viên tròn phơi khô để biến chế rượu Cần, loại rượu nầy làm với chất liệu: Hạt cào (một thứ c� m�c ở núi), hạt bo bo, kê, gạo, bắp (ngô), khoai mì (sắn)� Mỗi loại có hương vị ng�t ngào riêng, tuy nhiên được yêu chuộng nhất theo thứ tự vẫn là rượu cào, bo bo, kê, rồi mới đến gạo, bắp. Chất liệu được nấu chín, trãi ra cho nguội. Men giã nh�, trộn đ�u. Sau khi ủ qua một đêm, mở ra bốc hơi thơm ngào ngạt, để có độ thoáng cho rượu lên men. Sau đó cho vào những chiếc chóe nh� to bằng gốm, bịt kín miệng bằng lá chuối. Chóe ủ rượu có nơi còn g�i là ghè, nên rượu Cần còn được ngư�i Thượng g�i là rượu Ghè, dân tộc thiểu số đ�u có bí quyết biến chế rượu.

Rượu không thể thiếu trong các lễ nghi giao tế "vô tửu bất thành lễ " Ngư�i Việt th� cúng ông bà những ngày giỗ kỵ thư�ng có rượu, trầu cúng ở bàn th� để tưởng nhớ, đầu năm mừng tuổi, hoặc đi ăn giỗ, các lễ cưới, h�i, hội hè điønh đám không thể thiếu rượu. Thiên Chúa Giáo dùng rượu trong Thánh lễ, nhưng Phật Giáo Việt Nam, Trung Hoa thì cấm uống rượu, ngược lại ở Nhật Bản tu sĩ có thể uống rượu ?, các quốc gia Hồi giáo cấm rượu, nhưng được đa thê !! Thổ Nhỉ Kỳ (Hồi Giáo) được uống rượu, ngoại trừ thành phố Konya không bán rượu

Uống rượu trở thành thói quen trong sinh hoạt, cuộc tri ngộ của Nguyễn Khuyến và Dương Khuê trong văn h�c sử Việt Nam là một tình bạn tâm giao thắm thiết khi Dương Khuê tạ thế, Nguyễn Khuyến đã cảm thấy mất đi hầu hết hứng thú của cuộc đ�i và khóc bạn :
Rượu ngon không có bạn hi�n
Không mua không phải không ti�n không mua
Câu thơ nghĩ đắn đo không viết
Viết đưa ai, ai biết mà đưa ?
Giu�ng kia treo những hững h�
�àn kia có gãy, ngẩn ngơ tiếng đàn...
Ngày xưa thi nhân xem thú uống rượu đứng thứ tư sau thú chơi đàn, đánh c�, ngâm thơ
�àn năm cung réo rắt tính tiønh đây
C� đôi nước, rập riønh xe ngựa đó
Thơ một túi phẩm đ� câu nguyệt lộ
Rượu ba chung tiêu sái cuộc yên hà

Nguyễn công Trứ
Ngư�i � Châu có thể dạy ngư�i Tây phương v� cách uống trà, nhưng chúng ta phải h�c h� cách uống rượu, tuy nhiên ngư�i Trung Hoa biết thưởng lãm nghệ thuật trà, rượu ."trà như ẩn sĩ, rượu nhưhào sĩ./ Rượu để kết bạn, trà để hưởng tĩnh", ở huyện Thiệu Hưng tỉnh Chiếc Giang nổi danh thứ rượu hoàng tửu, nhà nào sinh con gái thì cha mẹ làm một hủ rượu cất giữ, khi con gái xuất giá cho mang theo món rượu quý với những tư trang. Uống rượu là thú vui trợ hứng trong khi tán ngẩu chuyện đ�i, đẹp nhất mùa xuân uống rượu bên cây mai vàng nở rộ và ban đêm uống dưới bóng nguyệt. Uống rượu phải có nghệ thuật "nên lựa lúc và nơi để say, Say với hoa thì nên vào ban ngày để hưởng hết màu sắc, ánh sáng; say với tuyết với trăng sao thì nên lựa ban đêm để tâm tư được thanh tĩnh�" Các cụ ngày xưa quan niệm "không có rượu thì sơn thủy cũng vô nghiã ; nếu không có đàn bà đẹp thì trăng hoa cũng vô ích.." hay "nam vô tửu như kỳ vô phong" ngoài ni�m vui với thi phú, ngâm thơ vịnh nguyệt, say với đ�i, ngư�i sành rượu phải biết "tri kỳ vị, tri kỳ hương, tri kỳ ảo, tri kỳ linh" (biết vị của rượu, biết hương thơm rượu, biết sự huy�n ảo, biết linh hồn của rượu)..

Ở Âu Châu nghệ thuật uống rượu phải phù hợp th�i gian và không gian, rượu nào ly đó, nhiệt độ tùy theo loại rượu trắng hay đ�, không b� nước đá vào bia hay rượu. Rượu phải thích hợp với món ăn, uống để thưởng thức và tâm sự, tiệc tùng các bà ngồi chung bàn, không thấy rượu nào nói đến chuyện cư�ng dương ?. Bên Việt Nam các bà ngồi riêng, các ông thì "dô dô" chai nầy đến chai kia, uống cho sỉn không thấy tr�i trăng mây nước. Ngư�i giàu uống các l�ai Cognac, Champagne, Bia, giới bình dân uống rượu �ế quốc doanh sáng trưa chi�u tối � (ở Hoa Kỳ không phải chổ nào cũng được phép uống bia rượu, ở �ức thiø tự do không bị cấm, nhưng trong tuần bận làm việc, không có thì ngồi nhậu, bàn rượu không phải là nơi giải quyết giao tế việc làm hàng ngày). Ngư�i không uống được rượu, nhưng ngồi với bạn trong cái thú vui bàn rượu. �ã ba mươi (1975-2005) mùa xuân đi qua lặng lẽ, ngày Tết gợi lại những kỷ niệm xa xưa
Ba mươi chưa đủ mùa Xuân lớn
Chỉ thấm giòng châu, nặng bước đư�ng
Hồ trư�ng ai rót mà sao cạn?
Nhớ rót dùm ta v� một phương

Cao Yên Tuấn
Rượu giúp vui và giải sầu say sỉn một vài lần không sao, nếu uống rượu nhi�u sanh bệnh ghiện thì hại sức kh�e, uống nhi�u rượu thì bất lợi ruợu tác dụng không tốt vì có chất ethyl alcohol. Có thống kê : 50% tội phạm trong nhà lao, 40% tai nạn giao thông, 25% ngư�i bệnh có liên quan đến rượu.

Các nhà khoa h�c cho biết bệnh nhân từng trải qua phẫu thuật tim nếu uống một lượng vừa phải rượu hoặc bia hằng ngày sẽ làm giảm được nguy cơ hẹp tĩnh mạch trở lại . M�i ngư�i đ�u biết việc dùng nước uống có chất rượu hợp lý có thể giảm nguy cơ đau tim và đột tử ở những ngư�i bị bệnh tim, các nhà khoa h�c tại �ại h�c Heidelber, �ức chứng minh rằng ngay cả khi tổn thương ở tim đã được khắc phục. Bác sĩ Donald Thomas, một chuyên gia v� bệnh suyễn và đư�ng hô hấp ở Maryland, cho biết: "Với những kết quả vừa được công bố, tôi sẽ cảm thấy vững tâm thoải mái hơn khi khuyến nghị các bệnh nhân của tôi nên uống rượu vang một cách vừa phải và đ�u đặn." rượu làm giảm các tế bào gây hẹp động mạch. Uống nhi�u có thể gây ra chứng tăng huyết áp và các vấn đ� sức kh�e khác, rượu lợi hại tuỳ theo ngư�i dùng và bệnh lý phải chẩn đoán rõ ràng tránh phản ứng ngược lại .

Rượu vang đ� có tác dụng chống ung thư do chứa tác nhân chống oxi hóa có tên resveratrol vốn có rất nhi�u trên v� nho đ� - nguyên liệu chính để làm rượu. Các nghiên cứu trước đây cho thấy resveratrol, cũng có mặt trong quả mâm xôi và lạc củ, có tác dụng ngăn ngừa bệnh tim mạch. Ngoài ra, chất này rất tốt đối với những ngư�i ăn kiêng

Theo �ông y rượu làm thông huyết mạch, tán thấp khí, giúp kích thích tiêu hoá ăn ngon "tửu vi bách dược chi trưởng / rượu đứng đầu trăm loại thuốc. Thị trư�ng Việt Nam thư�ng quảng cáo nhi�u loại rượu thuốc cư�ng dương bổ thận, trị đau nhức, hai thứ bệnh y h�c g�i là chứng tiết tảo (xuất tinh sớm) hay dương nuy (liệt dương) thì uống rượu ngâm thuốc có lộc hươu, nhung nai, cao hổ cốt (?). H� còn cho rằng rượu rắn tốt và ăn thịt bổ, vì rắn là con vật hấp thụ đủ khí âm dương do cơ thể rắn sát đất (âm), đầu luôn ngóc lên (dương) khi bò. Rượu rắn tùy theo số rắn ngâm như 3 con: tam xà, 5 con: ngũ xà, 10 con: thập xà. Các loại rắn thư�ng dùng là hổ mang, cạp nong, mái gầm, lục. Một bình 10 lít ngâm 10-15 con rắn các loại, thêm cá ngựa, sâm quy, thục, táo tàu.. Ngoài rắn ngâm rượu còn cả tắc kè ng�c dương vv. Các rượu thuốc Mỹ tửu, Trư�ng sinh tửu, Diêu linh tửu, Minh Mạng thang..

Bạn bè gặp nhau thư�ng m�i bia hay rượu, lúc rảnh việc cùng chén thù, chén tạc đôi khi rượu gợi nhớ v� th�i vàng son xuân sắc, quên tất cả buồn phi�n đ�i sống vây quanh, lúc say quên thực tế phủ phàn đi vào giấc mộng dễ dàng và êm ả, nhưng đôi khi quá chén bị bà xã phi�n hà thì phải cầu cứu thi sỉ Tản �à
Say sưa nghĩ cũng hư đ�i
Hư thì hư vậy say th�i cứ say
�ất say đất cũng lăng quay
Tr�i say mặt cũng cũng đ� gay ai cư�i ?

Tản �à

Vua Ngô 36 tán vàng
Chết xuống âm phủ có mang được giø
Vua Chổm uống rượu tì tì
Thác xuống âm phủ khác gì vua Ngô !

Ca dao


Cũng có trư�ng hợp "tửu bất khả ép, ép bất khả từ" quá chén sinh ra "Tửu nhập ngôn xuất / rượu vào l�i ra" nói dài, nói dai mà không ý thức được đi�u miønh nói gì ? "đa ngôn đa qúa" làm phi�n ngư�i chung quanh không ít ; ngư�i uống say v� nhà chưởi bới đánh đập vợ con, làm mất ni�m vui trong gia điønh
Ở đ�i chẳng biết sợ ai
Sợ thằng say rượu nói dai tối ngày

Ca dao


Nhưng ngư�i say cũng biện hộ cho việc say sưa đâu đến nỗi nào, bởi vì men tình mà đ�i đã trao cho
Say th�i say ngãi say tình
Say chi chén rượu mà mình nói say
hoặc
Rượu nào rượu lại say ngư�i
Bớ ngư�i say rượu, chớ cư�i rượu say

Ca dao


Nhà thơ núi Tản sông �à sống cuộc đ�i "say sưa nghĩ cũng hư đ�i" nhưng thi nhân mượn thơ và rượu thoát kh�i thực tế chua chát, đắng cay
Rượu thơ mình lại với mình
Khi say quên cả tấm hình phù du

Tản �à
Thi hào Nguyễn Du đã diễn tả hoàn cảnh khổ đau ngang trái của nàng Ki�u, khi vui bên chén rượu để giải sầu, nỗi buồn 15 năm lưu lạc có bao gi� tàn phai, mà ngư�i sầu muộn thư�ng uống say để quên đ�i .
Khi chén rượu, khi cuộc c�
Khi xem hoa nở khi ch� trăng lên
Ki�u - Nguyễn Du


Lư Tr�ng Lư thư�ng mượn hơi men để giải sầu, đổi lấy những giây phút say sưa chuếnh choáng hầu lãng quên và dứt khoát với dĩ vãng .
M�i anh cạn chén rượu nầy
Trăng vàng ở cúi non tây ngậm buồn
Nửa đ�i phiêu lãng chỉ còn đêm nay
�ể lòng với rượu cùng say
Chừ đây l�i nói chua cay lạ thư�ng

Lưu Tr�ng Lư


Hay
Ngư�i đi ừ nhỉ ngư�I đi thật
Mẹ thà coi như chiếc lá bay
Chị thà coi như là hạt buị
Em thà coi như hơi rượu say

Thâm Tâm


Ca dao trữ tình trong kho tàng văn h�c Việt Nam, phản ảnh tâm hồn lãng mạn và tình yêu dạt dào, tiếp xúc với thiên nhiên, đ�i sống gia điønh và xã hội, ca dao nhắc v� rượu rất nhi�u nhưng tôi chỉ trích dẫn một phần mà thôi. Ở thôn quê ngư�i ta chỉ cần một buồng cau, khay trầu, uống chén rượu đã trở thành suôi gia, không cần mân cao cổ đầy
Rượu lưu li chân qùy tay rót
Cha mẹ uống rồi d�i gót theo anh
Theo anh cho ấm tấm thân
Kh�i qua núi n�, kh�i lần núi kia
Hay
Anh có thương em thi lo một buồng cau cho tốt, một hũ rượu cho đầy
�ặt lên bàn thượng, hạ xuống bàn xây
Chàng đứng đó, thiếp đứng đây
Lẽ mô thầy với mẹ lại không kết nghiã sum vầy cho con ?
Tay ôm hũ rượu, buồng cau
�i ngả đằng sau, thầy mẹ chê khó, đi ngả cửa ngõ chú bác chê nghèo ,
Nhắm cừng duyên nợ cheo leo
Sóng to thuy�n nặng, không biết chống chèo có đặng không
V� đ�i sống thiên nhiên và con ngư�i
�ất Quảng Nam chưa mưa đã thấm
Rượu Hồng đào chưa uống đã say
Rượu chuồn này chén trăng bơi
Uống cùng Huế với cuộc chơi sang ngày
Nét đẹp của đàn bà Việt Nam thật tuyệt v�i đảm đang lo việc nhà, giáo dục con cái, để chồng gánh vác việc ngoài xã hội, nói chung dù đ�i sống thế nào cũng một lòng tiết hạnh
Aên miếng trầu năm ba l�i dặn,
Uống một chén rượu năm bảy l�i giao
Xung quanh dù sóng lượn ba đào
Em cũng giữ ni�m tiết hạnh, chứ không lãng xao
Vì quan niệm lẽ sống ảnh hưởng vào đ�i ngư�i, rượu được ví với cái nết đằm thắm, yêu đương hạnh phúc gia điønh, ngư�i vợ đảm đang m�i việc đ�u ổn định
Rượu ngon bất luận be sành
�o rách khéo vá hơn lành vụng may
Rượu ngon nh� để lâu ngày càng thơm ngon như rượu vang (vin) Clos, Château, Cru. Rượu mạnh Cognac X.O (Extra Old) so sánh rượu ngon với ngư�i vợ đoan trang, thủy chung để tiønh duyên thêm mặn nồng
Rượu ngon bởi vị men nồng
Ngư�i khôn bởi vị giống nòi mới khôn
Rượu say vì bởi men nồng
Vợ mà biết ở chắc chồng phải theo
Rượu sen càng nhắp càng say
Càng yêu vì nết, càng say vì tình
�ầy vơi chúc một chén quỳnh
Vì duyên nên uống, vì tình nên say
Ngày xưa bà Trần Tú Xương "quanh năm buôn bán ở ven sông" lo việc nhà để ông Tú vui chơi uống rượu giải sầu vì số phận long đong v� đư�ng thiø cữ không thành đạt, nhưng những ngư�i đàn bà khác cũng chi�u chồng hiếu khách:
Cái bống là cái bống binh
Thổi cơm nấu nước một mình mồ hôi
Rạng ngày có khách đến chơi
Cơm ăn rượu uống cho vui lòng chồng
Vì trạng thái chung của xã hội ảnh hưởng vào tâm tư con ngư�i, đ�i sống cần cù, chất phát, ôn hoà nhưng cũng xao động sa ngã ! có thể nói ca dao đã ghi lại các khía cạnh của tình yêu, trạng thái tình cảm trắc trỡ khó khăn :
Vai mang bầu rượu chiếc nem
Mảng say quên hết l�i em dặn dò
Rượu nồng nem chua, quyến rũ lòng ngư�i thêm dục v�ng, vào vòng vui thú của bản ngã, tâm tình, gắn bó v� nhân nghiã bị lu m� chăng ? bởi vậy ca dao cũng thư�ng nhắc lại những thói hư thư�ng tình, trong đ�i sống nhân sinh. ở Việt Nam có thêm phong trào uống "bia ôm", "rượu ôm". làm nhi�u ngư�i gia đình mất hạnh phúc
Thế gian ba sự không chừa
Rượu nồng, dê béo, gái vừa đương tơ
hoặc
Còn tr�i, còn nước còn non
Còn cô bán rượu, anh còn say sưa
Tuy nhiên con ngư�i phải tự kèm hảm dục v�ng, nhìn chung xã hội loài ngư�i bất kỳ ở tầng lớp nào, cũng bị cám dỗ len l�i vào cuộc sống :
Anh ơi uống rượu thì say
B� ruộng ai cày, b� giống ai gieo.
Mang bầu đến quán rượu dâu
Say hoa đắm nguyệt, quên câu ân tình
Rượu lạt uống lắm cũng say
Ngư�i khôn nói lắm dẫu hay cũng nhàm
��i sống xã hội tập hợp như những màu sắc rực rỡ, quyến rũ vì tình, ti�n, quy�n lực, dục v�ng con ngư�i đang âm thầm đốt cháy từng mảnh tâm hồn, có ngư�i xa lánh trần tục muốn tu nhưng không tránh kh�i quyến rũ vật chất của đ�i sống văn minh ! ��i sống trần tục chúng ta sống phải đạo làm ngư�i đó là đi�u đáng quý tr�ng. Say sỉn nhi�u khi tránh được phi�n não, ngư�i sầu muộn thư�ng uống say. Trong những cái say của cuộc đ�i, cái say nào cũng nguy hiểm dù say rượu còn có lúc tỉnh. Say tình, say ti�n, say danh v�ng thì tri�n miên, không ai muốn ra kh�i cơn mê đó ! làm ngư�i, có phải ai cũng phải mang một bệnh say ?

Nguyễn Quý �ại
Munich tháng giêng năm 2005
E.mail nguyenquydai@khoahoc.net

(http://chimviet.free.fr/18/nqdn059/nqdn059.htm)

[thanhlong]

Có rất nhi�u khi, có rượu ngon nhưng uống nhạt nhẽo bởi tinh thần lương sơn chỉ là chuyện hô hào

Có nhi�u khi rượu chuối hột tám nghìn một lít vẫn thấy hào hùng khí khái bằng hữu, bởi tình anh em dạt dào

Chén rượu, nhi�u khi chỉ là vật tượng trưng, để nói lên những hào sảng đấy

Dù sao thì vẫn nhớ một th�i anh em �à Nẵng vào Sài Gòn, uống bia trong cái tô to, bia cũng ngon mà tình anh em cũng tràn tr�

Vẫn mong th�i oanh liệt vẫn còn đâu đây

[thanhdnvn]

Có rất nhi�u khi, có rượu ngon nhưng uống nhạt nhẽo bởi tinh thần lương sơn chỉ là chuyện hô hào

Có nhi�u khi rượu chuối hột tám nghìn một lít vẫn thấy hào hùng khí khái bằng hữu, bởi tình anh em dạt dào

Chén rượu, nhi�u khi chỉ là vật tượng trưng, để nói lên những hào sảng đấy

Dù sao thì vẫn nhớ một th�i anh em �à Nẵng vào Sài Gòn, uống bia trong cái tô to, bia cũng ngon mà tình anh em cũng tràn tr�

Vẫn mong th�i oanh liệt vẫn còn đâu đây

L�i Long nói thật chân tình mà chua xót. Chỉ có rượu ới làm nguôi ngoai nhất th�i m�i thứ, để rồi:

'khi giã rượu, lúc tàn canh,
giật mình, mình lại thương mình xót xa!"